51. Müzayede Kitap

THE OTTOMAN PENAL CODE 28 ZILHIJEH 1274. William Clowes, London, 1888. xi, 133 s, 18.5 x 12 cm, sırtı deri, kapakları ebrulu cildinde. 28 Zilhicce 1274 (1858) tarihli Osmanlı Ceza Kanunu’nun tam metninin İngilizce çevirisi. Fransızca metin C. G. Walpole
tarafından İngilizce’ye tercüme edilmiştir. İlk defa görülmektedir.

Benjamin Vignerte, PRECIS INSTRUCTIF SUR LES BAINS DE VAPEUR ET LES BAINS RUSSES - A PROPOS DU VAPORIUM ANNEXE AUX THERMES DE BAGNERES DE BIGORRE, A Bagneres de Bigorre Chez Dossun Libraire-Editeur, 126 s,
15.5 x 10.5 cm, kağıt kapağında. Oldukça bilimsel ve tıbbi notlarla birlikte Romalılar, Türkler, Ruslar ve son iki bölümdeki tarihi gelenekleri hakkında nadir ve öğretici

James Bell Forsyth], A FEW MONTHS IN THE EAST, OR, A GLIMPSE OF THE RED, THE DEAD, AND THE BLACK SEAS. By a Canadian, John Lovell, Quebec, 1861 (1. baskı). xiv, [2], 181 s, 4 levha, yazarından imzalı, 21.7 x 14 cm, sırtı deri (yenilenmiş) karton
cildinde. Kanadalı bir tüccar olan James Bell Forsyth (1803-1869), seyahatnamesinde iş için gezdiği Cebelitarık, Malta, İskenderiye, Kahire, Yafa, Kudüs, Beyrut, İskenderun, İzmir ve İstanbul’u anlatıyor.

Atwell Lake, KARS AND OUR CAPTIVITY IN RUSSIA: WITH LETTERS FROM GEN.
SIR W. F. WILLIAMS, Bart., of Kars, K.C.B.; Major Teesdale, C.B.; and the Late Captain
Thompson, C.B., Richard Bentley, London, MDCCCLVI [1856]. xv, 367, [4] s, 1 gravür,
20.5 x 12.5 cm, bez cildinde.
1853-1856 yılları arasında gerçekleşen Osmanlı-Rus savaşı sadece Osmanlı İmparatorluğu ve
Çarlık Rusya’sını değil Avrupa devletlerini de etkilemiş ve onları da savaş arenasına çekmiştir.
Rusya ve Osmanlı İmparatorluğu arasındaki savaş Rusya’yı Akdeniz dışında tutmak isteyen
Avrupa devletlerinin Osmanlı İmparatorluğu yanında savaşa girmesine neden olmuş ve savaş
müttefik kuvvetlerin zafer ile sonuçlanmıştır. 1853-1856 yılları arasındaki Osmanlı-Rusya
arasındaki Kırım Savaşı’nın Kafkas cephesinde, Ruslar, Doğubeyazıt’ı alarak Kars’ı kuşattılar.
Kars’ın tahkimatı pek iyi olmamasına rağmen, Müşir Mehmed Vasıf Paşa, 15 bin askeriyle 40
bin kişilik Rus kuvvetlerine başarıyla karşı koydu. Devamlı takviye alan Ruslar, 29 Eylülde
umumî taarruz yapıp, 7 bin ölü 10 bin yaralı verdilerse de geri çekilmediler. Kırım’da savaşın
bitmesinden yararlanan Ömer Paşa, Kafkas cephesine yardım için Sohumkale’ye çıktı. İngur
Meydan Muharebesinde Rus ordusunu dağıttı ve Kars üzerine yürüdü. Fakat uzun süredir
ikmal alamayan Kars, açlıktan düştü.

John Kingsley Birge, THE BEKTASHI ORDER OF DERVISHES. Luzac, London,
1965 (2. baskı). 291 s, 32 resim, 25 x 16 cm, bez cildinde.
Birge’ün (1888-1952) Hartford’da bulunan Kennedy School of Missions için doktora tezi
olarak 1913’ten itibaren Türkiye’ye ziyaretler yaparak hazırladığı bu eser Bektaşilik tarihi
ve kültürü ile ilgili olarak bugüne kadar gerçekleştirilen en derli toplu ve konuların takdimi
bakımından da en düzenli çalışmadır. Bektaşilik hümanist esaslı bir öğretidir. Öğretinin
odağında “insan” vardır. Amacı, İnsan-ı Kamil olarak tanımlanan, olgun, yetkin insana
ulaşmaktır. Bu ise bir eğitim sürecini gerekli kılar. Hacı Bektaş’ın Türk dünyasının felsefesine
çok büyük katkıları olmuştur. En önemli ve tasavvufu kısaca anlatan özlü sözü, “Eline, beline,
diline hakim ol” sözüdür. Birge çalışmasında Hacı Bektaşi Veli’nin hayatını ve 13. yüzyılda
Anadolu’daki yansımasını anlattıktan sonra Bektaşi şiirlerine Anadolu ve Balkanlardaki
Bektaşi topluluklarına ve ileri gelenlerine, itikatlarına, ritüellerine ve seremonilerine geniş yer
vermiştir. Kitabın son bölümünde Bektaşiliğin Şamanizm ve Şiilik ve Hristiyanlık ile ilişkilerini
ve Bektaşiliğin arka planını inceleyen yazar, Bektaşilik üzerine yayınlanmış Türkçe ve sair
dillerdeki eserlere dair geniş bir bibliyografyaya da yer vermektedir. İlk baskısı 1937 tarihini
taşıyan kitap, Bektaşilik ile ilgili terimlerin açıklamalarının verildiği bölümle, ayrıca açıklamalı
bibliyografya ve fotoğraflarla zenginleştirilmiştir.

James Elroy Flecker ve Hellé Flecker, SOME LETTERS FROM ABROAD OF JAMES
ELROY FLECKER, with a few Reminiscences by Hellé Flecker, William Heinemann, London,
1930. xiv, 190 s, metin dışındaki levhalarda 36 fotoğraf, 22.5 x 14 cm, bez cildinde.
James Elroy Flecker (1884-1915) was an English poet, novelist and playwright. As a poet he
was most influenced by the Parnassian poets. 1910 yılında İstanbul’daki İngiliz konsolosluğuna
görevli olarak gelmişti. Kitapta İstanbul’dan ve daha sonra gittiği İzmir, Beyrut, Yunan
adaları gibi yerlerden gönderdiği mektuplara yer verilmiştir. Kitaptaki fotoğraflar başka hiçbir
kaynekta yer almamıştır. İlk defa görülen nadir bir kitaptır.

Violet Fane, UNDER CROSS AND CRESCENT POEMS, John C. Nimmo, London, MDCCCXCVI [1896]. viii, 129, [2] s, 20 x 15 cm, sırtı deri, kapakları bez cildinde. El yapımı kağıda basılan ve numaralandırılan 260 nüshanın 19 No’lusu. Basılı
eserlerinde Violet Fane müstear ismini kullanan Mary Montgomerie Lamb (1843-1905) İngiliz romancı ve şairidir. İngiltere’nin İstanbul’daki büyükelçiliğini yapan 2. eşi Sir Philip Currie ile birlikte 1893 ile 1898 arasında İstanbul’da bulunmuştur. Elimizdeki şiir kitabı bu günlerin izlerini taşımaktadır.

M. Albert Lenoir, INSTRUCTIONS À L’USAGE DES VOYAGEURS EN ORIENT, PUBLIÉES SOUS LES AUSPICES DU COMITÉ DE LA LANGUE, DE L’HISTOIRE ET DES ARTS EN FRANCE, MONUMENTS DE L’ÈRE CHRÉTIENNE, Imprimerie Nationale, Paris, 1856. ii, 76 s, 24 x 15 cm, kağıt kapağında. İstanbul’a gelecek seyyahların kullanımına yönelik olarak hazırlanan bu kitapta Bizans döneminden gelen eserlerin mimari özellikleri anlatılmaktadır. İlk defa görülen çok nadir bir kitaptır.

A[lbert]. H[erny]. Wratislaw (editör) ADVENTURES OF BARON WENCESLAW WRATISLAW OF MITROWITZ, WHAT
HE SAW IN THE TURKISH METROPOLIS, CONSTANTINOPLE; EXPERIENCED IN HIS CAPTIVITY; AND AFTER HIS
HAPPY RETURN TO HIS COUNTRY, Committed to Writing in the Year of our Lord 1599. Literally translated from the Original
Bohemian by A. H. Wratislaw, London, Bell and Daldy, 1862. xliv, 211, [32] s, ex-library, 19.5 x 13 cm, bez cildinde.
Saraylardan zindanlara düşen bir elçilik görevlisinin hatıraları...
1597 yılında Linz’de Latince olarak yayımlanan Baron Wenceslaw Wratislaw’ın anıları 16. yüzyılın sonunda Osmanlı
İmparatorluğu’nun devlet düzeni, toplum yaşamı, Türk-Alman ilişkileri üzerine yazılmış çok ilginç tarihsel bir kitaptır. Wratislaw,
1591 yılında, Kutsal Roma-Germen İmparatoru II. Rudolf’un İstanbul’a gönderdiği olağanüstü elçilik heyetinin bir üyesi olarak
ülkemize gelir. Wratislaw bu heyetin en genç üyesidir. İyi bir gözlemci olan Wratislaw, İstanbul’da geçirdiği ilk iki yıl süresince
hayatından pek memnundur. Osmanlı başkentinin görülmeye değer yerlerini gezer, Saray’da yemeklere katılır, anıtları inceler,
Galata’nın renkli kozmopolit dünyasını keşfeder. Sultan’ın atlarından, halkın beslediği sokak hayvanlarına, Avrat pazarında satılan
insanlardan, Türklerde kadın erkek ilişkilerine, evlenme törenlerine değin ilgilenmediği konu yoktur. Ne var ki, bu tatlı ve renkli
hayatın bir de “öteki” yüzü vardır, askerler, egemen sınıfın çıkarları savaşa sürülüyor, hatta düşmana satılıyordu. Hiç söz hakkı
olmayan halk, padişahın kıvancıyla yaşıyor, küffar ülkelerinin fethi düşleriyle avunuyordu. Bu dönemde beş kez sadrazamlığa
getirilen Sinan Paşa’ysa, akıllara durgunluk verecek ölçüde büyük bir servetin sahibi olur. İşte böylesi bir adamın düşmanlığını
üstlerine çeken elçilik heyeti üyeleri, tersane zindanına atılırlar. Wratislaw, 3 yıllık zindan hayatından sonra bir süre de forsa
olarak bir Türk kadırgasında kürek çeker. Elimizdeki kitap, 16. yüzyıl İstanbul’unun değişik yüzlerini, acı ve tatlı yönlerini anlatan
tarihsel bir belge değerindedir. Bu eser dilimizde Anılar - 16. Yüzyıl Osmanlı İmparatorluğu’ndan Çizgiler adıyla çevrilmiş 1981 ve
1996’da iki baskı yapmıştır. Kitabın editörü olan Albert Henry Wratislaw ise (1822-1892) kökleri Habsburg İmparatorluğu’nda
aristokrat bir aileye uzanan İngiliz tarihçisidir. Gayet nadir bir eserdir. Blackmer 1844

E[dgar]. Pech, MANUEL DES SOCIÉTÉS ANONYMES FONCTIONNANT EN TURQUIE, Imprimerie Gérard Fréres,
Constantinople, 1911 (5. baskı). vi, 338 s, 24.5 x 16 cm, lüks deri cildinde.
Osmanlı devlet borçları, demiryolları ve ülke çapında faaliyette bulunan anonim şirketler için temel kaynak...
Kitabın birinci bölümünde başlangıcından 1911 yılına kadar olan Osmanlı borçlanmaları her borçlanma için ayrı başlık açılmak
suretiyle incelenmektedir. Sonraki bölümlerde ise Reji (Tütün İdaresi), demiryolu hatları, bankalar, maden işletmeleri, liman
işletmeleri, su ve havagazı dağıtım şirketleri, tramvay, tombak, sigorta, tünel vb işletmelerin ortaklık yapıları ve mâli durumları
hakkında bilgiler verilmektedir. Kitapta demiryollarına ayrılan uzun bölümde (s. 38-110) İzmir-Aydın hattından başlayarak
kitabın basıldığı döneme kadar inşa edilen tüm demiryolu hatları ayrı başlıklar altında incelenmektedir. Kitabın yazarı olan
Edgar Pech Osmanlı Bankası istatistik dairesinin şefiydi. Les Alliés et la Turquie. Trois ans d’armistice en Turquie, ou les Alliés à
Constantinople. La Capitulation de Lausanne. La République Française et la République Turque (Octobre 1918-Avril 1925) (Paris,
1925) başlıklı bir kitabı daha vardır. Kitabın bizzat yazar tarafından özel olarak bastırılan bu baskısı Bibliothèque Nationale de
France arşivinde bulunmamaktadır. Kitabın ilk baskısı 1902 tarihlidir. Sonraki baskılar 1904, 1906, 1908 ve 1911 tarihlidir.

George Georgiades Arnakis (editör), George Jarvis His Journal and Related Documents,
AMERICANS IN THE GREEK REVOLUTION, Institute for Balkan Studies, Thessaloniki, 1965. xxxii, 282 s, metin dışında 8
levha, 25 x 17 cm, kağıt kapağında.
George Jarvis (1797-1828) Yunan ayaklanmasına katılan Amerikalı bir Pan-Helen’dir (Yunan dostu). Henüz üniversitede
öğrenim gördüğü bir sırada Yunan ayaklanmasına ilgi duyar ve İngiliz donanmasında subay olan Frank Abney Hastings ile
birlikte 1822’de Yunanistan’a gider. Burada Yunancayı öğrenen Jarvis bir müddet sonra Yunan gerilla savaşçılarının kıyafetini
giyerek “Kapetan Zervos” adıyla savaşa katılır. Son derece cesur olan Jarvis, Yunanistan ve Yunan halkının gerçek bir dostu
olarak birçok savaşa katılır ve defalarca yaralanır. Yunan davasına yaptığı yardım ve katkıları çok sayıda Amerikan gönüllüsüne
örnek olur ve bu yüzden ölümünün ardından birçok Amerikalı Yunanistan’a giderek savaşa katılır. Bu arada Yunan Devrimi
Amerikalılar arasında destek bulur ve çok sayıda insan Yunanistan’a gönderilmek üzere maddi yardım toplar. Amerikalı Yunan
dostlarının gösterdikleri bu yakınlık, savaşa katılım ve topladıkları yardım paraları Yunan Halkına ve dolayısı ile hükümetine
büyük bir cesaret sağlar. Bu moral ile halk köle olmaktan ziyade özgürlükleri için çatışmayı ve ölümü göze almış bir ruh
haline bürünür. Jarvis’in günlük niteliğinde olan eserinin sonunda yer alan 8 sayfasında Jarvis’in günlüğünden alınma orijinal
el yazmalarının fotoğraflarına yer verilmiştir. Eserde şiirlerin yanısıra birtakım resmi yazışmalara, Jarvis’in mektuplarına ve
çalışmalarını gösteren belgelere yer verilmektedir. Müzayedeye sunduğumuz bu eser, Yunan Dostu olan Amerikan halkının
Yunan Devrime katılımlarını ve bu uğurda gösterdikleri başarıyı gözler önüne sermektedir.

Walter A[ugustus]. Hawley, ASIA MINOR, John Lane Company, New York, [1918].
1 foto (önkapakta), x, 329 s, 37 levhada 57 fotoğraf, 2 katlanan harita, 23 x 14.5 cm, bez
cildinde.
Hawley (1863-1920) gezisine İstanbul’dan başlar. Hereke-Bursa-Bandırma-Bergama-Manisa
üzerinden İzmir’e gelir. Ege Bölgesi’nde Batı uygarlığının yoğun izlerini taşıyan Söke, Priene,
Hieropolis (Pamukkale), Laodicea (Aydın) gibi antik kentleri gezer. Daha sonra Orta Anadolu şehirleri
üzerinden Samsun, Trabzon gibi Karadeniz şehirleri gelir. Hawley, Anadolu’nun tarih ve
coğrafyasına dair bilgiler verdiği kitabında kendi çektiği elliden fazla fotoğrafa da yer vermiştir.
Gözlemlerini doğrulayan bu görüntüler, yüz yıl önceki Anadolu kentlerinin insan ve mekanlarını
göstermesi açısından oldukça ilginçtir.

Nubar Boghos, POPULATION DE LA CILICIE AVANT LA GUERRE IMPRIMERIE TURABIAN, Paris, [c 1913]. 8 s, 21 x 13.5 cm, kağıt kapağında. Président de la délégation nationale arménienne

E. Altiar, LE PROBLÈME DE CILICIE, ERNEST LEROUX, Paris, 1921. 54 s, kağıt kapağında.

A.W.Kaiser, REISEN IM ORIENT - Orientreisebuero ca. 1930. 14 s, 22 x 15 cm, kağıt kapağında. Eine Aufklärung für Orient Reisende.

S. E. M. Camille Gorgé, MINISTRE DE SUISSE À ANKARA, VOYAGE DE 2222 KILOMÈTRES EN ANATOLIE, Ankara, 1951. 42 s, metin içinde fotoğraflar, 19.5 x 14 cm, kağıt kapağında.

Anonim], L’EGITTO E LA TURCHIA PER IL MARCHESE GIUSEPPE IGNAZIO TREVISANI VERSIONE DAL FRANCESE DEL PROF. FILIPPO EUGENIO MECCHI, Dalla Tipografia Bacher, Fermo, 1869. 15 s, 25 x 17 cm, kağıt kapağında.

Vico Mantegazza, L’EGEO - CONFERENZA DI VICO MANTEGAZZA TENUTA A ROMA NAPOLI GENOVA MILANO PER INIZIATIVA DELLA LEGA NAVALE, Fratelli Treves, Milano, 1912. 50 s,3 harita, 19 x 13 cm, kağıt kapağında.

Louis Lagarde, NOTE SUR LES JOURNAUX FRANÇAIS DE SMYRNE À L’ÉPOQUE DE MAHMOUD II, Imprimerie Nationale, Paris, 1950. [103-144] 42 s, 22.5 x 14 cm, kağıtkapağında. Journal Asiatique, vol 238’den ayrıbasım.

[Anonim], LES DEUX CARAVANES SCOLAIRES. LA SAVOIE LA SUISSE L’ITALIE LA TURQUIE ET LA GRÈCE, Visitées par un Groupe d’étudiants de la Maison d’Arcueil, Maison du Bon Livre, Lille, Oeuvre de Saint-Charles, Grammont (Belgique), tarihsiz [c 1890]. 261 s, 25 x 16 cm, kağıt kapağında.

[Maurice Paul-Emmanuel] Sarrail, MON COMMANDEMENT EN ORIENT (1916-1918), Ernest Flammarion, 1920. xv,
[17-] 430 s, 17.5 x 11.5 cm, kağıt kapağında.
Osmanlı coğrafyasında görev yapmış bir Fransız komutan...
Maurice Sarrail (1856-1929) generalliğe kadar yükselmiş Fransız askerdir. Piyade subayı idi. 1. Dünya Savaşı’nın başlangıcında
3. Ordunun (Verdun Ordusu) kumandanlığa getirildi. 1915’te Doğu ordusunun başkumandanlığı görevini yüklendi. Selânik’te
müstahkem ordugâh kurdu ve 1916’da Manastır’ı Bulgarlar’dan aldı. 1917’de Yunan kralı I. Konstantin’i tahttan indirdi. Emeklilik
yaşına ulaşarak Fransa’ya döndü. Fakat 1918’de yaş haddine bağlı olmaksızın düşman önünde başkumandanlık yapmak üzere
tekrar muvazzaflığa alındı ve 1924’te Suriye yüksek komiserliğine getirildi, general Weygand’a halef oldu. Oradayken Dürzîler’in
ayaklanması üzerine Fransa’ya çağırıldı.

James Levi Barton, DAYBREAK IN TURKEY, the Pilgrim Press, Boston, 1908. 306 s, metin dışında 9 levha, 21 x 14 cm, karton cildinde. Dr. James L. Barton (1855-1936) Euphrates College’in müdürlüğünü yapmıştı. II. Meşrutiyet’in hemen ertesinde Osmanlı İmparatorluğu’nun ekonomik, sosyal ve siyasal durumunu gözler önüne seren bu değerli çalışma özellikle ülkede faaliyet gösteren misyonerlerin çalışmalarını yansıtması bakımından önem taşımaktadır. Ülkenin siyasi dengesizliği ve imparatorluğun dinî ve etnik yapısı, 19. yüzyılın sonlarından itibaren Anadolu’yu misyonerlerin kaynaştığı bir yer haline getirmişti. Sunduğumuz bu çalışma Anadolu’daki önemli merkezleri, belli başlı misyonerleri, yaptıkları yayınları, kurdukları eğitim kurumlarını ayrı bölümler halinde ele almakta, kısaca Anadolu’daki misyonerlik faaliyetlerinin panoramasını sunmaktadır. Eserin Türkiye’de Gündoğumu (İstanbul, 2010) başlıklı Türkçe baskısı yapılmıştır.

A[rthur]. Tcherep-Spiridovitch, L’EUROPE SANS TURQUIE LA SÉCURITÉ DE LA FRANCE L’EXIGE. Préface par Le général Baron Rebillot, Ligue Franco-Slave, Paris, 1913. 192 s, 22 x 13 cm, deri cildinde.

[François-Ferdinand-Philippe- Louis-Marie d’Orléans Joinville] Prince De Joinville, VIEUX SOUVENIRS, édition Calmann Levy, Paris, 1894. 454 s, metin içinde 32 resim, 18 x 11 cm,
sırtı deri kapakları karton cildinde. Souvenirs de voyage d’Alger à Beyrouth en passant par Constantinople et Vera Cruz et à sainte Héléne à bord de la belle poule pour le rapatriement du corps de
Napoléon. Kitapta Péra yangını üzerine özel bir bölüm bulunmaktadır. İlk defa görülmektedir.

Mgr Pasquier, IMPRESSIONS DE VOYAGE EN EGYPTE, EN PALESTINE ET EN SYRIE (FÉVRIER ET MARS 1914), Siraudeau éditeur, Angers, 1915. 189 s, 18.5 x 12 cm, kağıt kapağında. Mısır, Filistin, Suriye ve İstanbul’dan mektuplar.

Artus Thomas, TABLEAUX PROPHETIQUES PRÉDISANT LA RUINE DE LA MONARCHIE TURQUE, et le Rétablissement de l’Empire Grec, Extraits Littéralement de l’Histoire de Chalcondile, Athénien; par Artus Thomas d’Embry, Parisien, Ouvrage imprimé en 1620. Lyon, Paris, 1821. 48 s, metin dışında 17 gravür, 19 x 10.5 cm, kağıt kapağında.

H[arry]. Collinson Owen, SALONICA AND AFTER. The Sideshow that Ended the War, Hodder and Stoughton, London, New
York, Toronto, MCMXIX [1919]. viii, 295 s, 22 x 14 cm, bez cildinde.
The Balkan News ve Official Correspondent in the Near East gazetelerinin editörlüğünü yapan İngiliz gazeteci ve yazar Owen
(1882-1956), I. Dünya Savaşı’nda İngiltere’nin Selanik güçlerinin yanında bulunmuş, birebir gözlemlerini ve hatıralarını ateşkes
antlaşmasının hemen ertesinde kaleme alarak yayınlamıştır. Sıcağı sıcağına I. Dünya Savaşı’nda Balkanlardaki durumu yansıtan eserin
önsözünü Selanik’teki İngiliz kuvvetlerinin kumandanı George Milne yazmıştır. Collison izlenimlerini bölgede görev yapan başka İngiliz
gazetecilerinin yazılarından faydalanarak geliştirmiş ve genellikle cephe gerisini yansıtan birbirinden ilginç fotoğraflarla süslemiştir.

Hobart Pasha [Augustus Charles Hobart-Hampden], SKETCHES FROM MY LIFE, Bernhard Tauchnitz, Leipzig, 1887.
287 s, 16.5 x 11.5 cm, bez cildinde.
Hobart Pasha, Augustus Charles Hobart-Hampden (1822-1886) İngiliz deniz subayıdır. Asıl adı Augustus Charles Hobart-
Hampden’dir. 1822 yılında Leicestershire’da doğdu. Buckinghamshire dükünün oğlu olan Hobart Paşa, İngiliz deniz kuvvetlerine
katılıp, ABD Ayrılık Savaşı’nda Güneylilerle silah taşıdı. Osmanlıların hizmetine girip (1867), Bahriye Livası rütbesiyle donanma
komutanlığına atandı. Girit ayaklanmasını (1867-1869) bastırmakla görevlendirilip, Paşa unvanı verildi. 1877-1878 Osmanlı-Rus
Savaşı’nda, Rus limanlarına ve Tuna ağzına abluka uygularayak Rus donanmasını etkisiz kıldı. Suhumi’nin boşaltılmasında binlerce
müslümanın Batum, Sinop ve Trabzon’a taşınmalarını sağlayıp, müşirliğe yükseltildi (1881). İstanbul’a gelirken 1886 yılında
Milano’da öldüyse de, cenazesi İstanbul’a getirilerek Selimiye’deki İngiliz mezarlığına gömüldü. Kitabın bu baskısı çok nadirdir.

Misovulgo, DALL’ELLESPONTO AL BOSFORO, Tip. Editrice Nazionale, Roma, 1915. 41 s, 21 x 15.5 cm, kağıt kapağında.

Augustin Marrast, LA VIE BYZANTINE AU VIE SIÈCLE, Ernest Thorin, Paris, 1881. xxxv, 454 s, 25 x 16 cm, kağıt kapağında. Préface et commentaires par Adrien Planté.

Henry W[ood]. Nevinson, SCENES İN THE THİRTY DAYS WAR BETWEEN GREECE & TURKEY 1897. J. M. Dent, London, 1898. x, 292 s, 7 levha, biri katlanır 3 harita, ex-library, 20 x 13 cm, bez cildinde. Bir savaş muhabirinin gözüyle 1897 Türk-Yunan Savaşı... 1897 Osmanlı-Yunan Savaşı, 1897 yılında Osmanlı Devleti ile Yunanistan arasında meydana gelmiş, yaklaşık bir ay sürmüş ve Osmanlı ordusunun zaferiyle neticelenmiştir. Henry W. Nevinson (1856-1941) İngiliz savaş muhabiridir.

Charles-Louis Adanson, DU BOSPHORE DE THRACE, ou Canal de la Mer-Noire, baskı yeri ve yılı yok [c 1820]. 32 s, 21 x 13 cm, kağıt kapağında. Extrait d’un manuscrit sur l’Empire Ottoman de M. Charles-Louis Adanson, chancelier de France à Constantinople. Charles-Louis Adanson (1767-1839)

HISTOIRE DE LA TURQUIE, A[lphonse] de Lamartine, Paris, Pagnerre & Hachette, 1855. 8 cilt.
Lamartine (1790-1869) Fransız yazar, şair ve politikacıdır. Graziella, Göl, Şairane Düşünceler gibi kitapları romantik
edebiyatın en ünlü yapıtları arasına girmiştir. 1830’da Fransa tahtına Louis-Philippe’in geçmesinden sonra politikaya atılmak
için diplomatik görevlerinden istifa etmiş, seçimleri kaybedince karısı ve kızı ile doğu seyahatine çıkmıştır. Seyahatleri,
tamamı Osmanlı Devleti sınırları içinde bulunan Lübnan, Filistin, Suriye ve İstanbul’u kapsıyordu. 1833’te milletvekili
seçildiği haberinin gelmesi üzerine seyahatini sonlandırarak Anadolu ve Almanya üzerinden dönüş yoluna girdi. İstanbul’u
ziyareti sırasında padişah Abdülmecit tarafından iyi karşılandı, kendisine refakat etmek üzere Namık Paşa ve Halil Rıfat Paşa
görevlendirildi. Lamartine çağının modasına uyarak Doğu yolculuğunu, kişisel arayışlarını yönlendirebilecek, kişisel yenileme
özlemini gerçekleştirecek, şiiri için esin kaynağı olacak bir gezi olarak nitelemiştir. Voyage en Orient, Akdeniz kıyılarında
doğanın yüceliğine, İstanbul’un güzelliğine ve Türk insanının Lamartine göre en belirgin iki erdemine, hoşgörülü dindarlığı
ile tevekkülüne ilişkin övgülerle doludur. Kitabın bu özelliğine bakarak bir çok Batılı eleştirici Voyage en Orient’i Avrupa’da
bir Doğu Rönesansını’nın varlığını kanıtlayan belge ve Doğu efsanesinin elkitabı olarak görmüştür. Türkleri öven yazıları
Lamartine’in Türk dostu olarak tanınmasına yol açmıştır. Lamartine, Osmanlı yönetimine minnetinin bir ifadesi olarak 8 ciltlik
Histoire de la Turquie (Paris, 1854-1855) adlı bu eserini yazdı.

Leyla [Saz], SOUVENIRS DE LEILA HANOUM SUR LE HAREM IMPERIAL. Calmann-Levy, Paris, 1925. xv, 302 s, 18.5 x 12 cm, kağıt kapağında. Çev. Youssouf Razi.

L’EUROPE ET LA JEUNE TURQUIE: LES ASPECTS NOUVEAUX DE LA QUESTION D’ORIENT, Rene Pinon, Paris, Perrin etCie, 1911. XVI, 500 s.

L’ILE DE RHODES, Edouard Biliotti & L’Abbe Cotret, traduit par Marc Malliaraki, Rhodes, 1881. VII+722 s. 2 harita;

LA TURQUIE D’ASIE. GEOGRAPHIQUE ADMINISTRATIVE STATISTIQUE DEXCRIPTIVE ET RAISONNEE DE CHAQUE PROVINCE DE L’ASIE-MINEURE, Vital Cuinet, Paris, Ernest Leroux, 1890 - 1894. c.1- XIX+892 s.

QUINZE JOURS AU SINAI, Alex[ander] Dumar; A[drien]. Danzatz, Paris, Librairie de Charles Gosselin, MDCCCXLI [1841]. IV+400 s.

Kesnin-Bey [Eugene-Jacques Chesnel], LE MAL D’ORIENT (MOEURS TURQUES)
C. Marpon, & E. Flammarion, Paris, tarihsiz [c 1888]. vii, 373, [2] s, 18 x 12 cm, sırtı bez kapakları karton cildinde.
Hasta Adam yerden yere vuruluyor...
Eugène Chesnel veya Türkiye’de tanındığı ismi ile Kesnin Bey bu ilginç eserinde İstanbul ve Türkiye’nin her açıdan cesur bir eleştirisini
yapmaktadır. Kitabın bir arşiv belgesindeki kayda göre bastırılmaması için alınabilecek önlemlerin sefaretçe araştırılması istendiği
biliniyor. Eleştiriler bir turistin Galata’ya ayak basmasından ülkesine döneceği güne kadar karşılaştığı terslikler, çokevlilik, boşanma,
içki, Türk köylüsü ve memuru, geçim sıkıntısı, atamalarda düzensizlikler, İstanbul’daki etnik yapı, ordu hizmetindeki Alman paşalar,
Alman etkinlikleri, Beyoğlu hayatı, buradaki tiyatrolar, basın ve kitaplar üzerine uygulanan sansüre varıncaya kadar uzanıyor. Gayet
sivri ve alaycı bir dilin hüküm sürdüğü metinde, çöküş dönemindeki imparatorluğun tüm olumsuzlukları mübalağalı ve eleştirel
bir üslupla ancak gerçeklerden uzaklaşmadan ortaya koyuluyor. Hasta Adam’ın her yerde dile getirildiğini ancak hastalığın gerçek
nedenlerini kimsenin ortaya koyamadığını söyleyen Chesnel, kitabını hastalığın nedenlerini belirleme gayesiyle yazdığını belirtiyor.
Ülkenin kurumları ve sistemlerinde çürüme ve kargaşanın, insanlarında da sosyal ve ahlaki çöküntünün hüküm sürdüğünü gayet
iç karartıcı bir üslupla vurgularken adeta otuz yıl sonra dağılacak koca bir imparatorluğun öngörüsünü yapıyor. Chesnel’e göre
Péra öncelikle marjinallığın mekânıydı. Péra’nın sakinleri arasında gözden düşmüş ailelerin çocukları, siyasi mülteciler, papazlıktan
çıkartılan din görevlileri, asker kaçakları, iflas etmiş tüccarlar, maceracılar bulunuyordu. Péra neredeyse bir “ıslahevi kolonisi” işlevini
görmekteydi. Kitabın İngilizce baskısı the Evil of the East; or, Truths about Turkey (London, 1888) başlığını taşır. Blackmer 910

Ali Haydar Midhat, THE LIFE OF MIDHAT PACHA: A Record of His Services, Political Reforms Banishment and
Judicial Murder. Derived from Private Documents and Reminiscences by His Son Ali Haydar Midhat Bey, John Murray,
London, 1903. xii, 292 s, metin dışında 2 levha, 23 x 14.5 cm, bez cildinde.
Oğlu Ali Haydar Mithad’ın kaleminden Midhat Paşa...
Oğlu Ali Haydar Mithad’ın (1872-1947) kaleminden Midhat Paşa…. 1876 yılında sadrazamlığa atanan Mithat Paşa (1822-1884)
yeni anayasa taslağını II. Abdülhamid’e sundu. Ancak II. Abdülhamid “Kanun-ı Cedid” adlı bu taslağı geri çevirdi. Paşa’nın Saray’a karşı
tutumundan da rahatsız olduğundan sadrazamlıktan alarak ülkeyi terk etmesini emretti. Yıldız Mahkemesi olarak bilinen yargılamada,
Abdülaziz’in ölümüne neden olmaktan suçlu bulundu ve ölüme mahkum edildi. İngiltere’nin müdahalesiyle cezası ömür boyu hapse
çevrilip Taif’e gönderildiyse de II. Abdülhamid’in emriyle 8 Mayıs 1884 gecesi öldürüldü. Oğlunun kaleminden Midhat Paşa’yı anlatan
eser Abdülaziz ve II. Abdülhamid dönemlerindeki politik durumu yansıtması ve karanlıkta kalmış birtakım olayları aydınlatması
bakımından önemlidir.

Mavroyeni Paşa], LE MAL D’ORIENT PAR KESNIN BEY - RÉFUTATION PAR L’ERMITE D’ALEM-DAGH, Paris, 1888. xxv, [29-] 112 p. ; 17.5 x 11 cm, bez cildinde.
Alemdağ Keşişi müstear ismini kullanan Spiridon Mavroyeni Paşa (1817-1902), Eugène Chesnel veya Türkiye’de tanındığı
ismi ile Kesnin Bey’in Le Mal d’Orient’i hedef alan reddiyesi. Bir nevi polemik, çürütme metnidir. Mavroyeni Paşa’nın René
Vigier’nin Un Parisien à Constantinople başlıklı kitabını hedef alan bir reddiyesi daha vardır.

Anténor Barbe, VISIONS D’ORIENT, Premiéere Partie: L’Égypte, La Palestine, La Gréce, Constantinople. Deuxiéme Partie: Les Indes, La Birmanie, Ceylan,Imp Spéc. Du “Petit Niçois”, Nice, 1911. 224 s, 28 levha, 18.5 x 12 cm, kağıt kapağında.

Alfred Baudrillart, LETTRES D’UN PÈLERIN ATHÈNES BEYROUTH SMYRNE CONSTANTINOPLE, Rhodes et Chypre Nazareth, Bethléem Jérusalem. Le Caire, Librairie Bloud et Gay, Paris, 1924. 109 s, metin dışında birçok levha, 22 x 17 cm, kağıt kapağında.

Frank Scudamore, A SHEAF OF MEMORIES, T. Fisher Unwin, London, 1925 (1. baskı). 299 s, 1 levha, 22.5 x 14.5 cm, bez cildinde.
Erzurum, Sason olayları, 1894 İstanbul depremi, ağırlıklı olarak Türkiye’de geçen bir hatırat. Frank Ives Scudamore (1823-
1884) yazar ve posta idarecisidir. Sultan Abdülaziz tarafından imparatorluğun posta ve telgraf sistemini yeniden düzenlemesi
ve uluslararası posta teşkilatına üye yapması için ülkeye davet edilen babası ile beraber İstanbul’a geldiğinde daha 16 yaşındaydı
(1875). Scudamore daha sonraki yıllarda Daily News İstanbul muhabiri olarak Türkiye’de bulunmuştur. İstanbul’da sosyal
hayat, Boğaziçi ve Haliç, harem hayatı ve harem kadınları arasında düzenlenen eğlenceler, Mısır ve Arabî Paşa, Lord Kitchener
gibi konulara yer veren, Mısır’a ve Anadolu’nun içlerine geziler yapan, Girit’in Osmanlı’dan ayrılmasına ve Osmanlı-Yunan savaşına
şahit olan yazar uzun bir süre Türklerle iç içe olmasından dolayı Türk âdet ve göreneklerini etüd etmiş, satır aralarında
bu konulara da değinmiştir. 1894’deki büyük İstanbul depremine de şahit olan Scudamore bunun İstanbul’daki yıkıcı etkilerini
birinci elden bir tanık olarak anlatmaktadır.

G[ilbert]. E[rnest]. Hubbard, FROM THE GULF TO ARARAT. An Expedition through Mesopotamia and Kurdistan,
William Blackwood and Sons, Edinburgh and London, 1917 (2. baskı). xv, 273 s, 59 fotoğraf, 13.5 x 21.5 cm, bez cildinde.
Gilbert Ernest Hubbard’ın (1885-?) Basra Körfezi’nde başlayan, arada Azerbaycan’a uğrayıp Batum’da sona eren
seyahatnamesi. Türk, Kürt, Arap, Acem ve Rusların siyasi, askeri ve toplumsal açıdan etki sahibi olmak istedikleri ve önemli
askeri çarpışmalara gebe bir coğrafyada geçen seyahatname, yazarın deyimiyle herhangi bir siyasi amaç gütmeden sadece
gezilen yerleri ve temas edilen halkları anlatmak için kaleme alınmıştır. Bu itibarla bu eser tam bir seyahatnamedir.

Wolfram Kleiss, TOPOGRAPHISCH-ARCHÄOLOGISCHER PLAN VON ISTANBUL. Verzeichnis der Denkmäler und
Fundorte. Verlag Ernst Wasmuth, Tübingen, 1967. 15 s, 1 katlanır harita (42 x 42 cm) Aus der Bibliothek von Prof. Dr.
Wolfram Kleiss, langjährigem Leiter der Außenstelle Teheran des Deutschen Archäologischen Instituts. - Der vorliegende Plan
stellt eine Neuzeichnung- des alten Planes von A. M. Schneider, Byzanz, Vorarbeiten zur Topographie und Archäologie der
Stadt (Istanbuler Forschungen Bd. 8, 1936) dar. Die in den letzten Jahren neu angelegten Strassenzüge und die Neuorientierung
des Strassennetzes in den Stadtteilen, die durch die Brände zu Anfang des 20. Jahrhunderts verwüstet wurden, sind
dabei nach Möglichkeit berücksichtigt. Der Plan ist jedoch nur als Orientierungs- und Fundkarte gedacht und kann als Stadtplan,
vermessungsteehnisch gesehen, keinen Anspruch auf sehr grosse Genauigkeit erheben. In dem Plan sind angegeben: Alle
byzantinischen Kirchen und die Kirchen, die nach 1453 gebaut sind, sich aber zum Teil auf einen byzantinischen Vorgänger
gründen, Alle byzantinischen Paläste, Säulen, Gebäude und topographische Namen, soweit bekannt Die Fundortnummern
1-122. Die Nummern 1-27 sind übernommen von Schneider, Byzanz. Die Nummern 28-122 (Stand April 1965) sind neu zusammengestellt
und enthalten z. B. Architekturbefunde, Einzelfunde von Architekturstücken, Gräber, Sarkophage, Grabreliefs,
Zisternen, Wasserleitungen und Kanäle. Alle Zisternen, die Forchheimer/ Strzygowski (Die byzantinischen Wasserbehälter
von Konstantinopel, 1893) und Schneider (Byzanz 86ff.)

Lowell Thomas, EUROPEAN
SKYWAYS. THE STORY OF A TOUR
BY EUROPE BY AIRPLANE, Houghton
Mifflin Company, Boston and New York,
1927. xvi, 524 s, metin dışında birçok
fotoğraf, 21 x 14 cm, bez cildinde. xv.
No’lu bölüm Türkiye üzerindeki uçuşlara
ayrılmıştır.

[Anonim], THE RUSSIAN POST IN THE EMPIRE, TURKEY, CHINA, AND THE POST IN THE KINGDOM
OF POLAND: A detailed reference
book for collectors of Russian postage
stamps, entires and postmarks (Rossica
translation), Rossica Society of Russian
Philately, 1981. 196 s,
22 x 14 cm, bez cildinde.

KARTE VON KONSTANTINOPEL, Byzantinische Studien, Drucerei Kephalides, 1938, 90 x 67 cm. ebatlarında harita

TURKEY IN EUROPE Kırmızı cildinde bez harita