77.MÜZAYEDE KİTAP ve GRAVÜR

[Osmanlı döneminde Süleymaniye tımarhanesi] F[ranklin]. B[enjamin]. Sanborn (editör), Memoirs of Pliny Earle, M.D., with Extracts from His Diary and Letters (1830-1892) and Selections from His Professional Writings (1839-1891), Damrell & Upham, Boston, 1898. xvi, 409 s, başlık s önünde pelür kağıdı ile korunmuş 1 çelik baskı gravür (Pliny Earle’in portresi), metin içinde 2 levha, indeks, 23.5 x 15 cm, yayıncısının bez cildinde. Pliny Earle (1809-1892) was an American physician, psychiatrist, and poet. 1838 yılına ait İstanbul Süleymaniye tımarhanesi ile ile ilgili gözlemlerini A Visit to Thirteen Asylums for the Insane in Europe ; to Which are added a Brief Notice of Similar Institutions in Transatlantic Countries and in the United States, and an Essay on the Causes, Duration, Termination and Moral Treatment of Insanity, With Copious Statistics (Philadelphia,1841) başlıklı kitapta anlatır. F. B. Sanborn, burada sunduğumuz eserin 5. bölümünde bu ziyarete ilişkin bilgileri kendi not ve açıklamalarının eşliğinde vermektedir.

Robert Dodge, Diary, Sketches and Reviews During an European Tour, in the year 1847, Printed for his friends, New York, 1850. 304 s, 23 x 14.5 cm, yayıncısının bez cildinde. Robert Dodge’un İngiltere, Fransa, Almanya, İsviçre, Macaristan, Türkiye (s 173-184), Malta ve İtalya’yı kapsayan günlük şeklinde kalame alınan seyahatnamesi. Varna’dan vapurla İstanbul’a gelen Dodge, Péra’daki Küçük Mezarlık’ta Madam Guiseppini’nin pansiyonunda kalır, ABD büyükelçisi David Porter ile görüşür, pazarları ve Kağıthane’yi gezer, Cuma selamlığında Sultan Abdülmecid’i karşılayan Donizetti’nin bandosunun müzik ziyafetine tanık olur. İlk defa görülüyor. Smith D63

H[enry]. C[harles]. Woods, Washed by Four Seas. An English Officer's Travels in the Near East, T. Fisher Unwin, London, Leipsic, 1908. xvi, 316 s, başlık s önünde pelür kağıdı ile korunmuş levhada 1 fotoğraf (yazarın portresi), metin dışındaki levhalarda toplam 66 fotoğraf, metin sonunda 1 katlanır harita, indeks, 23 x 14.5 cm, yayıncısının bez cildinde.

Jane Anthony Eames, Another Budget - Things Which I Saw in the East, Ticknor and Fields, Boston, MDCCCLV [1855]. x, [2], 481 s, 20 x 12.5 cm, bez cildinde. Jane Anthony Eames (1816-1894). Jane Anthony Eames (1816-1894). Doğuya ve Avrupa’ya yoğun bir şekilde seyahat eden Eames’in yayımlanan eserleri arasında A Budget of Letters (1847), My Mother's Jewel (1850), The Christmas Gift (1851), Sarah Barry (1852), Home (1853), Another Budget (1854) ve The Budget Closed (1864) gelir. Müzayedeye sunduğumuz bu kitap ağırlıklı olarak bugünkü Mısır, İsrail, Ürdün, Suriye, Lübnan topraklarını kapsayan bir seyahatnamedir. Son 2 bölümde Mersin, Tarsus, Rodos, Ege Adaları ve İzmir anlatılmaktadır. Seyahat 1840’lı yıllarda yapılmıştır.

[İzmirli James Morier’in nadir seyahatnamesi] James [Justinian] Morier, A Journey through Persia, Armenia, and Asia Minor, to Constantinople, in the years 1808 and 1809 ; in which is included, some account of the proceedings of His Majesty's Mission, under Sir Harford Jones, Longman, Hurst, Rees, Orme, and Brown, London, 1812 (1. baskı). xvi, 438, [4] s, metin dışında 25 gravür, 3 katlanır harita, indeks, 30 x 24 cm, döneminin yan sayfaları ebrulu, sırtı yakın zamanda yenilenmiş döneminin deri cildinde.

Robert Walpole (editör), Travels in Various Countries of the East; being a Continuation of Memoirs Relating to European and Asiatic Turkey, Longman, Hurst, Rees, Orme and Brown, London, 1820 (ilk ve tek baskı). xxi, [3], 603, 8 s, başlık s önünde 1 harita, metin dışında 11 levha (bazıları katlanır), metin dışında 1 harita, metin içinde 1 vinyet, 28.5 x 21.5 cm, yan sayfaları ebrulu sırtı tümsekli modern deri cildinde.
Blackmer 1763, Atabey 1311

[Akdeniz Havzasında geniş ölçekli seyahatler ve Marmaris] Francis Collins, Voyages to Portugal, Spain, Sicily, Malta, Asia Minor, Egypt, &c from 1796 to 1801: With an Historical Sketch, and Occasional Reflections, Richard Phillips, London, 1809 (2. baskı). 105 s, 22 x 13.5 cm, yeni cildinde. A Collection of Modern and Contemporary Travels dizisinin 10. cildi olarak yayınlanmıştır. İlk baskı, yazarın yakın çevresine dağıtılmak üzere çok sınırlı sayıda ve özel baskı olarak 1807’de yapılmıştı. İngiliz Donanması gemilerinden Dolphin’de görevli bir yüzbaşıydı. Yazarın yaşamı hakkında bilgi bulunmamaktadır. Bu seyahatnamede Girit, Rodos gibi bazı Ege adaları ve Marmaris’ten bahsedilir. Marmaris’e doğal güzellikleri, insanlarının âdet ve gelenekleri, antik devirdeki tarihi bilgilerle 2 bölüm halinde geniş yer ayrılmıştır. Kitapta Yahudiler için özel bir bölüm ayrılmıştır. Blackmer 379

E[liza]. C[heney]. A[bbott]. Schneider, Letters from Broosa, Asia Minor, with an Essay on the Prospects of the Heathen and our Duties to Them, by Rev. B. Schneider, and an Introduction by Rev. E. Heiner. Samuel Gutelius, Chambersburg, 1846. xlvi, 210, [1] s, metin dışında 12 taşbaskısı levha, 18.5 x 11 cm, yayıncısının bez cildinde.

[Bilinmeyen bir seyahatname ve İstanbul] John Ashworth, Back From Canaan, A Sequel to ”Walks in Canaan”, Tubbs and Brook, Manchester, 1873. viii, 244, 8 [yayıncı katalogu] s, başlık s önünde 1 harita, metin dışında 7 levha, 16.5 x 10.5 cm, yayıncısının bez cildinde. Seyahatnamedeki iv-viii. bölümler (s 93-196) direk İstanbul ile alakalıdır. Weber, Blackmer ve Atabey’de yok.

[Çok nadir bir İstanbul seyahatnamesi] James E. P. Boulden, An American Among the Orientals, including an Audience with the Sultan and a Visit to the Interior of a Turkish Harem, Lindsay & Blakiston, Philadelphia, 1855. xxiv, 178, [12] s, ex-library, 19 x 12 cm, bez cildinde. 28 bölümden oluşan bu küçük ama şaşırtıcı bir kitap gayet yalın ve hoş bir üslupla yazılmıştır. James E. P. Boulden’in (c. 1826-?) David Porter’in döneminde İstanbul’daki Amerikan delegasyonunun bir resmî memuru olduğu söylenmektedir. Yazar İstanbul’da birkaç ay kalarak sosyal yapısı, günlük yaşantısı, gelenek ve görenekleri ile gözlemleme olanağı bulmuştur. Sultan Abdülmecid’in huzuruna kabul edilen ve Fuat Efendi’nin haremine giren, bu arada bir Türk düğününe katılan yazar İstanbul’un içine ve yakın çevresine dair gözlemlerini bütün ayrıntılarıyla kitabına alarak ekzotik bir şehre gelen bir Amerikalının heyecanını kitabın sayfalarında açığa vurmaktadır. İstanbul’un yangın ve tulumbacılarını, dar ve kirli sokaklarını, hamam âdetlerini, Selamlık merasimini, çeşitli dinlerin mezarlık ve defin âdetlerini, Türklerin misafir ağırlarken gösterdikleri incelikleri, dinî inançların günlük hayattaki yansımalarını, eğlendirici bir dille anlatırken ülkeye girerken pasaport sorulmadığı gibi ilginç gerçekleri de satır aralarında okuyucusuyla paylaşır. Elimizdeki kitap yazarın basılan yegane eseridir. Blackmer 182

[Gurmeler için Avrupa rehberi] [Nathaniel] Newnham-Davis, The Gourmet's Guide to Europe, Grant Richards Ltd, London, 1911 (metni geliştirilmiş 3. baskı). xiii, 400 s, 17 x 10.5 cm, yayıncısının ön yüzü desenli bez cildinde.

Martha Rose Shulman, Mediterranean Light Delicious Recipes from the World’s Healthiest Cuisine, Bantam Books, New York, 1989. 432 s, indeks, 26 x 18 cm, şömizli bez cildinde.
Ödüllü bir yazar olan Shulman, Akdeniz mutfağının hafif ve sağlıklı yemeklerine ait tarifleri paylaşmaktadır. Bunlar yazarın yakın arkadaşlarından ve İtalya, Yunanistan, Ortadoğu ve Güney Fransa mutfaklarının usta aşçılarından elde edilen bilgilere gore derlenmiştir. Kitaptaki 250 yemek tarifi kalori, kolesterol ve beslenme bozukluğuna sebebiyet verecek etkenlerden arındırılmıştır.

Roger Debasque, The Art of Mediterranean Cooking: Selected French, Italian, Greek, North African, Israeli & Eastern Dishes, Sharon Publications, Tel Aviv, 1972. 152 s, resimli, 24 x 17 cm, karton cildinde. Fransız, İtalyan, Yunan, Kuzey Afrika, İsrail ve Ortadoğu’ya özgü seçme yemek tarifleri.

[Bağcılık, üzüm ve şarap kültürü] Andrew S[amuel]. Fuller, The Grape Culturist: A Treatise on the Cultivation of the Native Grape, Orange Judd, New York, 1865. vi, 262, [1] s, metin içinde 105 şekil, 19 x 12.5 cm, bez cildinde. Bağcılıkla ilgili bilinmesi gereken tüm bilgilerin ayrıntılı ve görsel açıdan desteklenerek anlatıldığı bu nadir kitap müzayedelerimizde ilk defa görülmektedir. Andrew Samuel Fuller (1828-1896) bahçıvanlık üzerine kitapları olan üretken bir yazardı.

Emily Chase, Pleasures of Cooking With Wine, Prentice-Hall, Inc. Englewood Cliffs, 1969 (5. baskı). x, 243 s, indeks, 23 x 15 cm, yayıncısının bez cildinde. Yemek ile birlikte şarap tüketimi, şarap kullanılarak pişirilen yemekler ve bu yemeklere ait tarifler ile özellikle salatalarda şarap ve şarap sirkesinin kullanımıyla ilgili faydalı bilgiler.

[Yemek ve şarap kültürü] Gertrude Bosworth Crum, A World of Menus and Recipes: over 600 Recipes with Guides to Wines, Shopping & Serving, The Bobbs Merrill Company, Indianapolis and New York, 1970. 405 s, metin içinde çizimler, indeks, 23.5 x 15 cm, şömizli bez cildinde. Mevsimlere göre şarap seçimi ve şarap ile birlikte yenecek yemeklerin tarifleri, doğal otlar ve baharatlara ek olarak şarap ve likör gibi alkollü içecekler katılarak pişirilen yemeklerin tarifleri, şarap kültürü, seçimi, şarap alımı ve servis edilişi ile ilgili kaynak niteliğinde bir kitaptır.

H. Faes, Lexique Viti-Vinicole International. Français, Italien, Espagnol, Allemand, Paris, 1940. 278 s, 17 x 11 cm, yayıncısının bez cildinde. Şarapçılık terimleri sözlüğü.

André L. Simon, The Noble Grapes and the Great Wines of France, McGraw-Hill, New York, 1957. xii, 180 s, 8 harita, metin dışında renkli fotoğraflar, ex-library, 27 x 18.5 cm, yayıncısının bez cildinde. Fransa’nın muhteşem üzümleri ve harikulade şarapları. Fransız şarabının tarihçesi, Bordeaux ve Burgundy bölgelerinin şarapları, şampanya yapımı ve en iyi şampanyayı üretebilmek için dikkat edilmesi gereken hususlar, şarap fıçıları, şişeleri ve kadehleri, saklama koşulları, şarap servisi ve şarap yapım sanatı gibi birçok konuda şarap meraklıların tüm sorularına cevap bulabilecekleri kaynak niteliğinde bir eserdir.

Jancis Robinson, Jancis Robinson's Wine Course A Guide to the World of Wine, The Abbeville Press / The Easton Press, Collector's Edition, New York, NY / Norwalk, CT, 2003. 352 s, baştan sona birçoğu tam sayfa renkli fotoğraf, indeks, 27 x 19 cm, yan kağıtları hologramlı, sayfa kenarları altın yaldızlı, yayıncısının desenli deri cildinde.

Harold C. Torbert, The Complete Wine & Food Cookbook, Galahad Books, New York, 1970. [4], 386 s, metin dışında renkli fotoğraflar, 26 x 19 cm, karton cildinde. Yemeklerde şarap seçimi ve yemek tarifleri, yiyecek ve şarap alınırken dikkat edilmesi gereken hususlar, güzel yemek pişirmek için baharatların ve doğal otların önemi, özel olarak hazırlanan soslar, ekmek ve hamur işlerinin yapımı, çorbalar, salatalar, balık ve kabuklu deniz canlıları gibi yiyeceklerle ilgili birçok konuda kaynak niteliğinde bir eserdir.

Chrissa Paradissis, The Best Book of Greek Cookery, Efstathiadis Group, Athens, 1983. 192 s, bol resimli (bazıları renkli), 18 x 12 cm, kağıt kapağında.

Despina Amarantides ve Grace Granberg (editörler), Greek Cookery Presented by Anatolia College, Near East College Association, New York, tarihsiz [c. 1960]. 95 s, birçok resim, 23 x 15 cm, spiralli kağıt kapağında. Merzifon’dan Selanik’e taşınan Anadolu Koleji’nden Türk/Yunan yemek tarifleri. İman baildi, plaki, baklava, halvah, kourabiedes, kataife, tzerkez tavouk, keftedes, lahano dolmades, shiskebob.

Eva Papadopoulos, So-o-o, You Wanta Cook Cook Greek? Harry’s Restaurant, Carabelle, tarihsiz [c 1990]. 96, [3] s, resimli, 21.5 x 14 cm, spiralli kağıt kapağında.

Alexandra Triantafyllidis, A Bunch of Greek Dishes from Olympus to the Tavernas, Athens YWCA, Athens, 1979. 95 s, resimli, 21 x 14 cm, kağıt kapağında.

Theresa Karas Yialinos, Complete Greek Cookbook, The Best From Three Thousand Years of Greek Cooking, Avenel Books, New York, MCMLXX [1970] (1. baskı). [6], 254 s, indeks, 23.5 x 15.5 cm, şömizli bez cildinde.

Dan and Inez Morris, The Complete Fish Cookbook, The Bobbs-Merrill Company, Inc. New York, 1972. vii [1] 398 s, metin içinde siyah beyaz fotoğraf ve çizimler, indeks, 24 x 16 cm, yayıncısının bez cildinde. Balık ve diğer deniz ürünleri ile hazırlanan çok sayıda yemek tarifi.

Meriel Buchanan, Good Food from the Balkans, Frederick Muller Ltd, London, 1956. 144 s, metin içinde resimler, indeks, 20 x 13 cm, şömizli bez cildinde. This book is devoted to recipes from Greece, Turkey, Bulgaria, Rumania and the former Yugoslavia. Sultan's Pleasure ; Skordalia ; Lamb's Feet Soup ; Iman Bayeldi.

Marguerite Patten’s Slimming Cookbook, Treasure Press, London, 1979. 224 s, resimli, 30 x 22 cm, şömizli karton cildinde. Diyet yaparak zayıflamak isteyenler için kaynak niteliğinde bol resimli, eşsiz yiyecek tariflerini içeren yemek kitabı. Diyet yaparken nelere dikkat etmeliyiz, hangi gıdalardan ve içeceklerden uzak durmalıyız, hangi besinlerde kaç kalori vardır gibi merak edilen tüm sorulara net cevaplar verilmektedir. Sağlıklı insanlarda boylarına göre olması gereken ideal ağırlık birimleri bir tablo içerisinde gösterilmektedir. Diyet yapanların düşündüklerinin aksine bu kitap içerisinde yer alan yiyecek tarifleri hem son derece lezzetli hem de aç kalmadan yiyerek zayıflamayı sağlayacak türdendir. Sebze, et ve balık yemekleri, çorbalar, salatalar, haşlamalar, hamur işi ve tatlılar eşsiz tarifler ile okuyucuya sunulmaktadır.

Gesine Lemcke, European and American Cuisine, D. Aplleton and Company, New York and London, 1921 (5. baskı). Başlık sayfası karşısında portre levha ve vi, 618 s, metin dışında 4 tam sayfa siyah-beyaz tahta klişe baskı levha, 21 x 14 cm, yayıncısının bez cildinde. İlk baskısı 1895’te yapılmış olan önemli bir profesyonel aşçılık kitabı. Mrs. Lemcke, New York’da gece ve gündüz olmak üzere iki ayrı müfredatı sürdüren bir aşçılık okulunun sahib de olan bir şeftir. Özellikle deniz mahsulü, et ve kanatlı hayvan yemekleine ağırlık verilmiş olan çok kapsamlı bir yemek kitabı.

Aya Kagawa, Japanese Cookbook (100 Favorite Japanese Recipes for Western Cooks), Japan Travel Bureau, Tokyo, 1952. Tourist Library 11. 162 s, metin içinde birçok resim, metin dışında levhalar, indeks, 19 x 12.5 cm, bez cildinde.

Albinia Wherry, From Old to New - Being Some Personal Experiences at Constantinople in April 1909, Bowes & Bowes, Cambridge, 1909. 46 s, metin içinde 6 resim, 19 x 14 cm, kağıt kapağında. worldcat.org’a göre dünyanın hiçbir kurumsal kütüphanesinde kaydı görülmemektedir.
Kitapta 31 Mart ayaklanması sırasında İstanbul’daki durum anlatılmaktadır.

Constantinople Stamboul Glory Of Creation And Man 1926 43 s, resimli, yazarından imzalı, 16 x 11 cm, yayıncısının bez cildinde. Anıtkabir 1327 Haddad, George A. Stamboul. y.y.t.y. Atatürk’ün okuduğu özel kütüphanesindeki kitaptır. Not : Eserin dış kapaktaki ismi “Constantinople Glory of Creation and Men” dir. Dünyada hiçbir kütüphanede kaydı yoktur (Anıtkabir küğtüphanesi hariç). Kitabın yazarı Lübnanlı Hristiyan Araptı.

[Sultanların şehrine seyahat] Clara Erskine Clement [Waters], Constantinople the City of the Sultans, Estes and Lauriat, Boston, [c 1895]. iv, [2], 309, [3] s, başlık s önünde baskılı pelür kağıdı ile korunmuş 1 fotogravür levha, metin dışında baskılı pelür kağıdı ile korunmuş 19 fotogravür levha, indeks, 21 x 14 cm, yayıncısının üst taraftaki sayfaların kenarı altın yaldızlı, diğer yüzlerde sayfaları kesilmemiş, ön yüzü ay yıldızlı dekoratif bez cildinde. Clara Erskine Clement Waters’in (1834-1916) Amerikalılara İstanbul’un tarihini ve geleneklerini tanıtmak amacıyla yazdığı kitap pekçok farklı konuyu ustalıkla ele almaktadır. Öncelikle İstanbul’un Bizans dönemindeki tarihini ele alan Clement, Bizans imparatorları ile şehrin Haçlı Seferleri sırasında Latin orduları tarafından istilasını canlı bir üslupla anlatıyor. Daha sonra şehrin Osmanlı tarihini ele alan Clement, Fatih Sultan Mehmed ile 2. Abdülhamid arasındaki dönemin kayda değer olaylarını anlatıyor. Kitabın diğer bölümlerinde Yedikule’deki tarihi eserler, pazarlar, dükkanlar, doğum, sünnet ve düğün gelenekleri aktarılmıştır.

[Francis] Marion Crawford, Constantinople, Charles Scribner’s, New York, 1895. ix, 79 s, başlık s önünde pelür kağıdı ile korunmuş 1 resim, metin içinde 27 resim (8 tanesinin arkası basılı değil ama sayfa numaraları devam ediyor), 21.5 x 16 cm, desenli bez cildinde.

[19. yüzyılın 2. yarısının İstanbul’unu en iyi tanıtan seyahatnamenin süslü ciltli nefis bir baskısı (2 cilt)] Edmondo de Amicis, Constantinople, Henry T. Coates, Philadelphia, 1896. 2 cilt: 303 s, 25 fotogravür ; 309 s, 25 fotogravür, metin sonunda 1 renkli katlanır harita, 21 x 14 cm, şömizli ay yıldız desenli bez ciltlerinde.

[Bizans ve Osmanlı İstanbul’unu anlatan kitapların en ünlülerinden (2 cilt)] Edwin A[ugustus]. Grosvenor, Constantinople, Little, Brown and Company, Boston, 1900 (2. baskı). 2 cilt: xxii, 413, [3] s, başlık s önünde pelür kağıdı ile korunmuş 1 levha, metin dışında 1 katlanır harita, 1 katlanır panorama faksimilesi (1635 tarihli) ; xiii, 417-811, [7] s, başlık s önünde pelür kağıdı ile korunmuş 1 levha, iki ciltte metin içinde bazıları tam sayfa 200’den fazla siyah-beyaz fotoğraf, resim, harita, vs, indeks, 22.5 x 14.5 cm, yayıncısının ön yüzü armalı bez ciltlerinde. İstanbul’un tarihi üzerine genel eser.

[Nadir bir İstanbul kitabı] Henry Otis Dwight, Constantinople and its Problems. Its Peoples, Customs, Religions and Progress, Fleming H. Revell Company, New York, 1901. 298 s, başlık s önünde pelür kağıdı ile korunmuş 1 fotoğraf, metin dışındaki 8 planşta (11 fotoğraf), indeks, 20.5 x 13 cm, yayıncının desenli bez cildinde. Çok uzun bir süre İstanbul’da misyoner olarak yaşayan Amerikalı rahip H. O. Dwight kitabında İstanbul’u dünyanın merkezine koymaktadır. İstanbul, İslamiyet, Doğu (Ortodoks) Kilisesi, Doğu ve Batı’nın buluşması, eğitim sistemi (azınlık ve yabancı okulları), Bible House (daha sonra Redhouse Yayınevi) kitabın ana bölümlerini oluşturur. Misyoner faaliyetlerin kültürel emperyalizmin bir yan uğraşı olarak görüldüğü dönemlerin, bu düzenin önde gelen isimlerinden biri tarafından ayrıntılı bir biçimde anlatılışıdır.

Harrison Griswold Dwight, Constantinople Settings and Traits, Harper & Brothers, New York, 1926. xxiv, [2], 581 s, 150 fotoğraf, 24 x 16 cm, yayıncısının desenli bez cildinde.

[Dekoratif cildinde İstanbul, İznik, İzmit ve Bursa seyahatnamesi] Hubert E[dward]. H[enry]. Jerningham, To and From Constantinople, Hurst and Blackett, London, 1873. ix, [1], 365, [16] s kitapçı katalogu, künye s önünde 1 levha, 22.5 x 14.5 cm, yayıncısının bez cildinde. 1842-1914 yılları arasında yaşamış olan Jerningham, iki yıl Atina ve İstanbul’da yaşamış, sonrasında da Atina’ya yerleşmiş bir yazardır. İstanbul’da İngiltere büyükelçiliğinde sekreter olarak çalışıyordu. Elimizdeki kitap sekiz bölümden oluşur, İlk üç bölüm bugünkü Yunanistan topraklarına geçer. Boğaziçi ve Haliç kıyılarındaki tarihi kalıntıları ve Galata’yı gezen yazar, 1870’li yılların İstanbul’unu ve daha sonra gezdiği Bursa’yı gayet renkli bir dille, arada antik Yunan şairlerinden alıntılar yaparak ve mitolojik ve tarihi bilgiler ekleyerek anlatır. İstanbul’daki Rumlar, Ermeniler, Yahudiler, Bulgarlar ve Kürtler de kitapta yer bulur. Jerningham, Galata köprüsünü anlatırken İstanbul aşığı ressam Amadeo Preziosi’yi unutmamış, hem Prezosi’yi hem de Galata köprüsünü şöyle anlatmıştır “Köprünün üzerindeki yaşamın mükemmel bir suluboya görünümü için, İstanbul’u ziyaret eden hiç kimse Mr. Preziosi’nin atölyesini görmeden gitmemelidir. Genelde suluboya resminde takdire şayan bir yeteneğe sahip olan sanatçı, özellikle Doğulu olan her şeye nüfuz etmiş olan o kendine has Doğu rengini yaşama geçirmiş ve böylece seyyaha en hayran kaldığı şeylerin gerçek bir hatırasını yaşatmıştır.” Blackmer 873, Atabey 618

[Çok ilginç bir İstanbul seyahanamesi] Daniel C[larke]. Eddy, Walter’s Tour in the East, Walter in Constantinople, Thomas Y. Crowell, New York, 1864. 222, [2] s, 18.5 x 12 cm, yayıncısının desenli bez cildinde. D. C. Eddy (1823-1896) Amerikalı bir rahiptir. Amerikalı gençlerden oluşan bir turist kafilesinin Ortadoğu’da yaptığı seyahatleri yine gençlere tanıtmak amacıyla genellikle diyaloglar şeklinde kaleme alınan 6 kitaplık seyahatname dizisinin 5. kitabı İstanbul’a ayrılmıştır. Kitabın konu başlıları şöyledir: “Farewell to Syria”, “Donkey Purchase at Cyprus”, “Oranges at Rhodes”, “Rambles about Smyrna”, “Old Daniel”, “the Dervishes”, “A Sunday on the Dardanelles”, “the Golden Horn”, “the First Walk in Stamboul”, “Tour among the Mosques”, “the Seraglio”, the Sultan”, “the Photographs”, “About Town”. İzmir’de esir pazarı, İstanbul’da sonu hüsranla biten toplu fotoğraf çekimi, aslında bedava olan ancak bahşişlerle 25 dolara elde edilebilen tezkere (şehirlerarası seyahat için izin belgesi) satır aralarında göze çarpan birçok ilginç konunun sadece birkaçıdır. Blackmer 531

Mrs. Henry Howard, The Seamen's Handbook for Shore Leave, American Merchant Marine Library Association, New York, 1944 (8. baskı). xl, 350 s, arka kapak içinde 1 katlanır dünya haritası, 14.5 x 9 cm, yayıncısının bez cildinde. Deniz piyadelerinin ve gemicilerin ziyaret edecekleri limanlarda kullanmaları için hazırlanmış olan bu rehber kitapta İstanbul, İzmir, İskenderun, Antalya, Mersin, Samsun, Trabzon ve Zonguldak’a de yer verilmiştir. İstanbul’da otel olarak gecelik oda ücretleri 1.50 ile 3.00 lira arasında değişen Alp-Royal, de Londres, Bristol ve Novotny otelleri, sinema olarak ise hepsi de İstiklal Caddesi’nde bulunan Alhambra, Alkazar, İpek, Melek, Saray, Şık, Sümer, Şark ve Yıldız sinemaları önerilmektedir. İzmir’de otel olarak İzmir Palas, Ankara Palas, Williamson Pansiyonu, sinema olarak ise Elhambra, Tayyare, Yeni ve Lale sinemaları önerilmektedir. Bunların dışında ihtiyaç durumunda başvurulacak banka, acenta, doktor, diş hekimi ve çamaşırhane gibi yerler listlenmektedir. 1. baskı 1919 yılında yapılmıştır.

[II. Abdülhamid’in özel yaşamı] Georges Dorys [Alexandre Adonossi], Private Life of the Sultan, D. Appleton, New York, MDCCCCI [1901]. xiii, 277, [10] s [yayıncı ilanı], çift renk başlık sayfası, başlık s önünde 1 levha (Abdülhamid’in siyah-beyaz resmi), metin dışında 12 levhada siyah-beyaz fotoğraflar, 19 x 13 cm, yayıncısının üst kenarı altın yaldızlı bez cildinde.

[Çağlar boyunca Arabistan’ı idare edenler] Gerald de Gaury, Rulers of Mecca, George G. Harrap, London, 1951. 317 s, başlık s önünde 1 levha, metin dışındaki 11 levhada 23 fotoğraf, metin içinde 7 plan, harita, çizim, indeks, 22 x 14 cm, yayıncısının bez cildinde.

[Hz. Muhammet ve Araplar] Théodore Bachelet, Mahomet et les Arabes, Mégard et Ce, libraires-editeurs, Imp. Mégard et Cie, Rouen, 1865 (3. baskı). 272 s, künye sayfası önünde bir gravür, metin dışında 3 gravür, 22 x 13 cm, sayfa kenarları yaldızlı desenli bez cildinde. 1. baskı 1853 tarihinde yapılmıştır. Jean-Louis-Théodore Bachelet (1820-1879) Fransız tarihçi ve müzikologdu. Hz. Muhammed’ten önce Arabistan, Hz. Muhammed’in hayatı, Kuran, İlk halifeler, Emeviler, Abbasiler.

Emel Esin (metin) ; Haluk Doğanbey (fotoğraflar), Mecca the Blessed Madinah the Radiant, Crown Publishers, New York, 1963 (1. baskı). 222 s, birçoğu tam sayfa 113 resim (57'si renkli), 28 x 21 cm, yayıncısının dekoratif bez cildinde. Kutsal şehirler Mekke ve Medine’nin Arap tarihi, kültürü ve sanatı içindeki önemini vurgulayan, bu şehirlere hükmeden imparatorlukları ve İslâmiyeti anlatan bol resimli, albüm hüviyetinde bir kitaptır.

W[illiam]. Montgomery Watt, Muhammad at Medina, Clarendon Press, Oxford, 1966. xiv, 418 s, indeks, 22 x 14 cm, yayıncısının bez cildinde.
1. baskısı 1956 yılında yapılan kitabın tıpkıbasımı.

Harold F[enton]. Jacob, Kings of Arabia: The Rise and Set of the Turkish Sovranty in the Arabian Peninsula, Mills & Boon, London, 1923 (ilk ve tek baskı). 294, [6] s, başlık s önünde 1 levha, metin dışındaki 23 levhada birçok fotoğraf, ön kapak içinde 1 kitapçı etiketi, 22 x 14 cm, yayıncısının bez cildinde. Hicaz ve özellikle Yemen’de Osmanlı egemeliği üzerine son derece nadir bir kitaptır.

[Arap medeniyeti üzerine bol resimli çok aranan bir kitap] Gustave le Bon, La Civilisation des Arabes, Librairie de Firmin Didot et cie, Paris, 1884. xv, 705 s, 10 kromolitograf baskı levha, 366 resim, 4 harita, 29 x 20 cm, yan sayfaları ebrulu lüks deri cildinde.

[İslâm mimarisi] [Anonim], Mausolée d'Affifi: Erigé à la Mémoire de Feu Son Altesse le Khédive Tewfik Pacha. Cairo, 1894 (ilk ve tek baskı). [2], xxii [22] numaralı lavha (21 fotogravür ve 1 plan), Saray Mimari Dimitrius Fabricius Bey’den ithaf imzalı ("À Monsieur Daumet, hommage de l'Architecte, Le Caire 18 May 1895"), folyo (36.5 x 26.5 cm), yan sayfaları yenilenmiş, yayıncısının desenli bez cildinde.

Belin de Launay, Voyages du Capitaine Burton a la Mecque, aux Grands Lacs d'Afrique et chez les Mormons, Abrégés par J. Bélin-de-Launay d'après le texte original et les traductions de Mme H. Loreau, Hachette, Paris, 1872. xvi, 336 s, 3 harita, metin dışında 12 tahta baskı gravür, 18 x 11 cm, yayıncısının sayfa kenarları altın yaldızlı, ön kapağı desenli bez cildinde. Jules Belin de Launay’ın (1814-1883) Sir Richard Francis Burton’un (1821-1890) Mekke seyahatnamesinin orijinal İngilizce metni ve H. Loreau tarafından yapılan Fransızca çevirisine dayanarak hazırladığı özeti. Richard Burton’un iki ciltlik Personal Narrative of a Pilgrimage to al Madinah and Mecca adlı eseri 1855’de yayınladı.