Üsküdar Amerikan Kız Koleji’nin tarihçesi...

Mary Mills Patrick (1850-1940), feminizmi Osmanlı topraklarına taşıyan kadındır. Uzun süre Amerikan Kız Koleji’nin yöneticiliğini yapan Patrick, Amerikan mandacılığını savunan çalışkan bir misyonerdi. Eğitimini İsviçre’de tamamlayan ve Fransızca, Almanca, Ermenice, Yunanca ve Türkçe’yi iyi derecede konuşabilen Patrick, aslında Türkiye’ye misyoner faailiyetlerde bulunmak üzere gönderilmişti. Patrick, Türkiye’de görev yapmak üzere ilk olarak Erzurum’a gönderildi. Daha sonra 26 yaşındayken Üsküdar Selamsız’da bulunan İstanbul Kız Koleji’nde felsefe hocalığı yapan Patrick’in bir özelliği de İstanbul’da bisikletle ve peçesiz olarak sokağa çıkan ilk kadın olmasıdır. 1905’de Üsküdar Kız Koleji’nde yangın çıkması üzerine, Patrick kolej için yeni bir bina aramaya başlar, para toplamak için Amerika’ya gider ve 1909 yılına kadar orada kalır. 1. Dünya Savaşı’nın zor koşullarında da eğitim veren kolejin sonraki yeri Arnavutköy’deki muhteşem bir koruluktur. Daha sonra Amerikan Kız Koleji olarak tanınacak olan bu kolejin öğrencileri arasında Halide Edip Adıvar, Zeynep Necef Uğurlu, Nilgün Cerrahoğlu, Leyla Umar ve Prof. Dr. Nur Serter gibi çeşitli alanlarda kariyer yapmış pek çok ünlü sima bulunuyor. 1924’e kadar kolejin müdireliğini yapan Patrick’in Türkiye’de en samimi olduğu öğrencilerinden Halide Edip Adıvar onun hakkında şöyle diyor: “Dr. Patrick, kadına mahsus hususiyetlerini kaybetmeden, hiçbir zaman bir erkek mukallidi olmaya çalışmadan, sükunla kudretle büyük bir tahsil medresesi kurdu. Orada, ilim sahasında yetiştirdiği talebeler arasında Yakınşark’ta temayüz eden kadınlar vardı.” Marry M. Patrick, Türkiye’de geçirdiği günlerin anısına Under Five Sultans ve müzayedeye sunulan kitapları yazdı. Patrick, kuşkusuz öncüsü olduğu Amerikan Kız Kolejiyle Batılı gibi düşünen ve Doğulu damgasından kurtulmak isteyen yüzlerce öğrencinin Türkiye’de yetişmesi için gereken adımları attı. Patrick’in bu eseri Bir Boğaziçi Macerası adıyla Türkçe olarak da yayımlanmıştır.