[Charles] Victor Langlois, VOYAGE DANS LA CILICIE ET DANS LES MONTAGNES DU TAURUS: EXÉCUTÉ PENDANT LES ANNÉES 1851-1853 PAR L’ORDRE
DE L’EMPEREUR ET SOUS LES AUSPICES DU MINISTRE DE L’INSTRUCTION PUBLIQUE ET DE L’ACADÉMIE DES INSCRIPTIONS ET BELLES-LETTRES, Benjamin
Duprat, Paris, 1861. x, 478 s, metin dışında 27 gravür, 1 katlanır gravür, 1 katlanır harita, metin içinde muhtelif gravürler, 24 x 15.5 cm, sırtı deri kapakları karton cildinde.
Hoş cildi ile dikkat çeken bir Kilikya seyahatnamesi...
Victor Langlois’in (1829-1869) Kilikya seyahatnamesi. Fransızlar, İngiliz kumpanyacılarının Çukurova’ya çeşitli keşif ve araştırma gezileri düzenlediklerini görmüşlerdi.
Dünyanın geleceği, tarım ürünleri özellikle de pamuğu ucuza elde edip, mamul hale getirerek satmak ve büyük kazançlar elde etmeye dayanıyordu. Fransız Bilimler Akademisi
“Kilikya’yı Tanıma” projesi için uzmanlar yetiştirmeye başladı. Ermenice tarihi metinlerini okumasını bilen, Fransızca, Almanca Türkçe, Fansça dillerine de vakıf bulunan
Victor Langlois, Kilikya’ya gönderilecek ekibin başına getirildi. Langlois’ya Fransa’nın Tarsus Konsolosu yardımcı oldu. Taşlık Kilikya’nın tarihi yapıları, ören yerlerini yakından
gördü. Çizimlerini yaptı. Tarsus ve Adana yöresindeki Hıristiyanlık ve Ermeni dönemine ait yapıları yerinde gördü. Ermeni tarihine ait eserlere özel bir ilgi gösteriyordu.
Ermeni krallarının lahitleri, kitabelerdeki yazılar, şekillerin kopyaları alındı. Sonra okunarak çözümlendi. Adana Taşköprü üzerine sehpasını kuran gravür ustası Saunier’nin
karşısında duran şehrin görüntüsünü çizerken hissettiği heyecanı anlamak için sadece ortaya çıkan belgeye bakmak yeter. Köprü üzerinde korkuluklara oturan insanların koyu
sohbetleri, balık ağını hazırlamaları... Köprüye doğru kayığı ile hareket eden insanın çalışması... Daha geride Adana şehrine giriş yapılan Kalekapısı’nın görüntüsü ile birlikte
pek çok bölümü harabe haline gelen Kale surları, kuleler... Irmak kıyısında uzanan iki katlı taş yapılar, konaklar, köşkler ve camileriyle Adana sessiz bir şehir görünümünde.
Aslında çizimi gerçekleştiren Saunier, bir yerde Langlois’in Çukurova’yı keşif araştırmalarına belge hazırlıyordu