Barthélémy de Herbelot, BIBLIOTHEQUE ORIENTALE, OU DICTIONNAIRE UNIVERSAL CONTENANT TOUT CE QUI FAIT CONNOITRE LES PEUPLES DE
L’ORIENT, J. Neaulme & N. Van Daalen, La Haye, 1777-1778. 3 cilt: XLIV, 663; [ii], 752; [ii], 624 s, lüks deri ciltlerinde.
Bir dönemin en ünlü Oryantalizm ansiklopedisi...
Fransız doğubilimci Barthélemy d’Herbelot (1623-1695) İbranice, Arapça, Farsça ve Türkçe öğrendikten sonra Doğu dilleri ile daha yakından ilgilenmek için İtalya’ya bir gezi
yaptı. Fouquet tarafından himaye edilen Herbelot, Doğu dilleri tercümanlığına tayin edildi. Arapça, Türkçe, Farsça, Aramice, Süryanice ve İbranice de dahil olmak üzere pek
çok doğu diline vakıftı. İtalya’ya yaptığı ikinci gezisi sırasında Colbert tarafından geri çağrıldı ve 14. Louis’nin Doğu dilleri tercüman kâtipliğine getirildi. 1692’de Collège de
France’in İbranîce profesörlüğüne tayin edildi. Fransız Kraliyet Kütüphanesinde inceleme fırsatı bulduğu yazmalara, İtalya’dan getirmiş olduğu Doğu yazmalarına ve Batılıların
Hacı Kalfa dedikleri Kâtip Çelebi’nin Arapça sözlüğüne dayanarak müzayedeye sunduğumuz eseri hazırlamaya başladı. Hayatının son 30 yılını eserini tamamlamaya adadı. Doğu
kavimlerini, tarihlerini, gelenek ve göreneklerini, dinlerini, mezheplerini ve siyasetlerini tanımak için yeterli bilgileri içine alan bu büyük eserini sona erdiremeden öldü. Eser,
ölümünden iki yıl sonra İstanbul’daki ünlü Fransız sefareti ateşelerinden Antoine Galland ve Claude de Visdelou tarafından tamamlandı ve yayınlandı. Fransa Kralı 14. Louis
zamanında yayınlanmış olan ve İslâm Ansiklopedisi’nin atası sayılan bu ansiklopedi doğu milletlerinin tanınması için gerekli olan herşeyi içerecek şekilde modern oryantalizmin
tanımına ve niteliğine uygun bir yöntemle hazırlanmıştı. Bu önemli ansiklopedi 19. yüzyıla kadar genel bir başvuru kitabı olarak çok rağbet görmüştür. Atabey 564.