Eugène Pittard, LES PEUPLES DES BALKANS - RECHERCHES ANTHROPOLOGIQUES DANS LA PÉNINSULE DES BALKANS - SPÉCIALEMENT DANS LA
DOBROUDJA, Editions Georg & Co, Genève; Editions Leroux, Paris, 1920. 634 s, 149 figür, 91 fotoğraf, 33 x 25,5 cm (folyo), kağıt kapağında.
Antropolojik açıdan Balkan halkları üzerine folyo boyutlu çok önemli bir kaynak...
Balkan halklarını oluşturan Rumenler, Sırplar, Bosnalılar, Karadağlılar, Bulgarlar, Türkler, Yunanlılar, Arnavutlar, Tatarlar, Ermeniler ve Çerkesler ile Arap/Zenciler ve hadım
edilmiş insanlar ayrı başlıklar altında inceleniyor. İsviçreli antropolog ve tarihçi Eugène Pittard (1867-1962) 1924 yılında yayınladığı Les Races et l’Histoire adlı çalışmasıyla
tanınır. Türklerin antropolojik özellikleri konusunda Atatürk’ü en fazla etkileyen bilim adamıdır. Hint Avrupa odaklı tarihçilik anlayışına esir olmayan, tarihsel bulguları
tarafsızca yorumlayan ender aydınlardan biridir. Atatürk tarafından 1937’de tertiplenen ikinci Türk Tarih Kongresi‘ne davet edilmiş ve hatta kongrenin açılış nutkunu
okumuştur. Atatürk, Pittard’ın “Irklar ve Tarih, tarihe etnolojik giriş” adlı eserini dikkatle okumuş, üzerinde etraflıca düşünerek birtakım notlar almıştır. Batı’da ırka dayalı
antropoloji kuramının en önde gelen savunucularından Gobineau, Selçuklular ve Osmanlılar’ın diğer ırklarla karışıp saflıklarını yitirdiklerini öne sürerken, Pittard bu savı kabul
etmemiş, Türkleri Avrasya’nın en güzel ırklarından biri olduğunu savunarak Türk ırkının fiziksel özelliklerini ortaya çıkaracak çalışmalar yapmış ve bu çalışmalara bizzat
katılmıştır. Atatürk’ün antropoloji çalışmalarındaki gözdesi olan Pittard’ın Les Races et l’Histoire adlı çalışması Türk antropoloji çalışmalarında kaynak rolü oynamıştır. Pittard,
Türkleri ve Türk dünyasını iyi tanıyordu. Batılı ırkların üstün, doğulu ırkların geri olduğu görüşüne katılmıyordu; tam tersine, doğulu Türklerin de ileri olduğuna inanıyordu.
Bu inancını da hiç çekinmeden her yerde dile getiriyordu. Pittard, 1931 yılında Türklerin Avrupa’daki kötü imajını düzeltmek amacıyla, A Travers l’Asie-Mineure. Le Visage
Nouveau de la Turquie adlı bir kitabı yayımlamıştı. 1935’te, İsviçre’de doktora yapan Atatürk’ün manevi kızı Afet İnan‘la tanışmasından sonra, 1937 yılında Türkiye’ye gelip
2. Türk Tarih Kongresi‘nde onur başkanı olmuş, Türk Tarih Tezi‘ni savunan konuşmalar yapmış ve Türkiye’de büyük bir saygınlık kazanmıştı. Afet İnan, antropoloji alanındaki
doktora tezini 1939 yılında Cenevre‘de onun gözetimi altında hazırlamıştı.