77.MÜZAYEDE KİTAP ve GRAVÜR

Charles-Malo (editör), Voyages de Nadir-Shah en Europe, en Asie de 1840 à 1843, R. Pornin et cie, Tours, 1845 (ilk ve tek baskı). viii, 392 s, künye s önünde pelür kağıdı ile korunmuş 1 çelik baskı gravür, metin dışında 2 çelik baskı gravür, 1 çelik baskı gravürlü ekstra künye sayfası, 22 x 13.5 cm, yayıncısının sayfa kenarları altın yaldızlı bez cildinde.
Fransız tarihçi Charles Malo (1790-1871) Hint-İran prensi Abul-Taleb Mirza’nın 1819’da basılan seyahatnamesinin editörlüğünü yapmıştı.
İran prensi Nadir Şah’ın üç yıl süren seyahatlerini konu alan elimizdeki kitapta İzmir, İstanbul ve Anadolu (L’île de Malte – Les Cyclades – Smyrne (s 225-248) ; Les Dardanelles – Scutari – Constantinople (s 249-286) ; Excursions dans l’Asie Mineure et le Kurdistan (s 287-319)) ile birlikte daha birçok yere ait seyahat izlenimlerine yer verilmektedir.

J. Ellerbeck, Eastern Rambles and Reminiscences, Lytham and St. Annes Standard Newspaper Company Ltd., Lytham, 1909 (ilk ve tek baskı). [8], 347, [5] s, başlık s önünde 1 levha, metin dışında 14 levha fotoğraf, 22 x 14 cm, yayıncısının bez cildinde.
İngiltere’de taşra baskısı olarak yayınlanan bu kitapta konu edilen yerler 1896 ile 1907 arasında ziyaret edilmiş ve ilk defa Lytham Standard gazetesinde tefrika edilmiştir. Efes, İzmir, Patmos, İstanbul ve daha birçok Akdeniz şehri yazarın gezdiği yerlerin arasındadır.
Efes (s 15-22), İzmir (s 23-29), İstanbul (s 146-208).
Ayrıca Athens to Constantinople (s 134-145) bölümünde yol üzerindeki Tenedos, Çanakkale, Gelibolu, Truva, Kapıdağ Yarımadası gibi yerlerden bahseder.
Efes gezisinden İzmir’e dönüşte vapurunu kaçırınca Avusturya Lloyd’un sonraki vapuruna kadar iki hafta süreyle Grand Hotel Huck’da kalan yazar İzmir’i etraflıca tanıma imkanını bulur.
Yazar İstanbul’da ise Grand Hotel de Londres’de kalır. Yazar gezdiği yerleri anlattığı seyahatnamesini tarihsel bilgilerle zenginleştirmiştir.

Blair Jaekel, The Lands of the Tamed Turk or the Balkan States of To-Day. A Narrative of Travel through Servia, Bulgaria, Montenegro, Dalmatia and the Recently Acquired Austrian Provinces of Bosnia and the Herzegovina; with Observations of the Peoples, Their Races, Creeds, Institutions and Politics, and of the Geographical, Historical and Commercial Aspects of the Several Countries, L. C. Page and Company, Boston, MDCCCCX [1910] (1. baskı). xiv, 295 s, başlık s önünde pelür kağıdı ile korunmuş 1 levha, metin dışında 1 katlanır harita, metin dışında 45 levha, indeks, ex-library, 20 x 14 cm, yayıncısının desenli bez cildinde. Tam bir Balkan ülkeleri panoraması. Kitap süslü cildi ile dikkat çekmektedir.

A. Locher, With Star and Crescent: a Full and Authentic Account of a Recent Journey with a Caravan from Bombay to Constantinople, Comprising a Description of the Country, the People, and Interesting Adventures with the Natives, Æthna Publishing Company, Philadelphia 1889. 634 s, yayıncısının desenli bez cildinde. A. Locher bu seyahatnamede, yanında bir Fransızla birlikte, Bombay’dan başlayıp İstanbul’da son bulan kervan yolculuklarını aktarmaktadır. Gezilen yerler ve oralarda yaşayan halklar ayrıntılı bir biçimde akıcı bir dille betimlenmiştir. Anlatılanların büyük bir kısmı Bağdat ve çevresi ile Şam’ı kapsamaktadır. Doğu Anadolu üzerine kaynak kitaplardan biridir. Basra, Bağdat, Kuzey ırak (Erbil), Nizip, Mardin, Diyarbakır, Halep ve İskenderun’u içine alan kervan yolculuğu. Kitap, Bombay’dan (Mumbai), Doğu ve Güneydoğu Anadolu’ya kervanla yapılan ve İstanbul’da sıona eren seyahatin ilginç öyküsüdür. Yerli halklarla yakın temasta bulunan A. Locher’in seyahatnamesi deseni cildi ile dikkat çekmektedir.

Elliot Warburton, The Crescent and the Cross, or, Travels in Egypt and the Holy Land, Hubbard, Philadelphia, 1888. xiv, 268; 178, [2] s, başlık s önünde 1 levha, metin dışında 3 levha, kitabın birkaç sayfasında ex-libris kaşesi, 19.5 x 14 cm, yayıncısının yan sayfaları özgün bez cildinde. İrlandalı gezgin ve yazar Elliot Warburton’un çok sevilen, ölümünden sonra da birçok kez basılan eseri ilk kez 1845 yılında yayınlanmış, 1860 yılında 17. baskıya ulaşmıştır. İlk kez Dublin University Magazine’de yayınlanan eser Warburton’un 1845 yılında Southampton’dan gemi ile başlayıp İskenderiye, Kahire, Kudüs, Sidon ve Beyrut, gezisinin notlarından oluşmaktadır. Bu baskı yazarın bugünün Mısır, İsrail/Filistin, Lübnan ve Suriyesine yaptığı seyahatleri ihtiva eder. Diğer bir deyişle, orijinal baskının 2. cildinin son 3 bölümü (İstanbul, İzmir ve Yunanistan) bu baskıya alınmamıştır.

A[braham]. V[alentine]. Williams Jackson, From Constantinople to the Home of Omar Khayyam, Travels in Transcaucasia and Northern Persia for Historic and Literary Research, the Macmillan Company, New York, 1911 (ilk ve tek baskı). xxxiii, 316, [1] s, başlık s önünde 1 renkli levha, metin dışındaki levhalarda xxx 233 resim, metin sonunda 1 renkli katlanır harita, indeks, 23.5 x 16 cm, yayıncısının sayfalarının üst tarafı yaldızlı şömizli bez cildinde.
Abraham Valentine Williams Jackson’un (1862-1937) seyahatinin Anadolu, Azerbaycan, İran ve Türkistan kısmı. İstanbul’dan yola çıkıp Rusya’nın Türkistan bölgesini geçerek İran’a ulaşan Jackson gezdiği bölgeler hakkında oldukça ilginç bilgiler vermektedir. Kitapta gezilen bölgelerin tarisel yapıları ve kişilerine, yerleşim birimleri ve yaşayanların günlük hayatlarını, giyim kuşamlarını gösterir bol miktarda fotoğraf kullanılmıştır.

J[onas]. S[mucker] Hartzler ve J[oseph] S. Shoemaker, Among Missions in the Orient and Observations by the Way, Mennonite Publishing House, Scottdale, 1912. 467 s, başlık s önünde 1 levha, metin içinde birçok fotoğraf, indeks, 20 x 14 cm, yayıncısının bez cildinde. İzmir ve İstanbul’u da kapsayan (Chapter V, s 94-98) geniş ölçekli bir seyahatname. Metin siyah beyaz fotoğraflarla zenginleştirilmiştir.

Joseph Moore, Jr., Outlying Europe and the Nearer Orient. A Narrative of Recent Travel, J. B. Lippincott & Co., Philadelphia, 1880. 554 s, indeks, 21 x 14 cm, yayıncısının desenli bez cildinde. Mısır, Filistin, Suriye, Mısır, Türkiye ve çeşitli Avrupa ülkelerini içeren geniş kapsamlı bir seyahatnamedir. xxxi bölümden oluşan kitabın xii. bölümü (s 224-239) İstanbul’a ayrılmıştır.

Fisher Howe, Oriental and Sacred Scenes in Greece, in Turkey and Palestine, M. W. Dodd, New York, 1854. viii, [11-] 408, [2] s, başlık s önünde pelür kağıdı ile korunmuş 1 renkli taşbaskı gravür, metin dışında pelür kağıdı ile korunmuş 3 renkli taşbaskı gravür, metin dışında 2 siyah-beyaz tahta baskı gravür, metin dışında 1 katlanır harita, 17.5 x 11 cm, yayıncısının ön yüzü desenli bez cildinde. Nadir bir Yunanistan-Türkiye-Filistin seyahatnamesi…

R[obert]. Martin Pope, Here and There in the Historic Near East. Impressions & Reflections, 1918-1919, The Epworth Press, London, 1923. 156 s, başlık s önünde 1 levha (fotoğraf), metin dışında 3 levha (İstanbul, Ankara ve Konya fotoğrafları), metin dışında 1 çift sayfa harita, yazarından ithaflı “F. W. Horst (?)… [imza - R Martin Pope]", 19.5 x 13 cm, yayıncısının bez cildinde. Ege Denizi, Truva, Gelibolu, İstanbul, İzmit Körfezi, Eskişehir, Ankara ve Konya seyahatnamesi.

James D. McCabe, Our Young Folks Abroad. The Adventures of Four American Boys and Girls in a Journey Through Europe to Constantinople, J. B. Lippincott, Philadelphia, 1881. 344 s, metin içinde birçok resim, 23 x 16 cm, modern dönem bez cildinde.

[Genç Amerikalılar İstanbul Yolunda] James D[abney]. McCabe, Round About Europe. The Adventures of of a Party of Young Americans in a Journey through Europe to Constantinople, DeWolfe, Fiske & Co., Boston, tarihsiz [c 1885]. [5-] 344 s, başlık s önünde 1 tahta baskı levha, metin içinde 250 kadar tahta baskı gravür, 23,5 x 17 cm, sırtı deri, kapakları karton cildinde (ön yüzü resimli). James Dabney McCabe’ın kitabı (1842-1883) İstanbul’a varmak üzere yola çıkan bir grup Amerikalı gencin hikayesinin anlatıldığı bir eserdir. 19. yüzyılda bu, coğrafyayı genç (ve o kadar da genç olmayan) okuyucular için daha ilginç olacak şekilde bir hikaye biçiminde sunmak popüler bir formattı. Karakterler egzotik topraklardaki turistik yerleri gezerken kitap hem bir gezi günlüğü hem de bir tarih kitabı işlevi görüyor. Kitap, Avrupa şehirlerinin, nehirlerin, manzaraların, katedrallerin, dağların, vb manzaralarıyla baştan sona resmedilmiştir. xiv. bölümde (s 333-344) İstanbul anlatılmaktadır. İçindekiler: Leaving Home, The Voyage to England, The Visit to London, A Week in Paris, Belgium and the Rhine, In Germany, From the Rhine to Mont Blanc, The Journey through Switzerland, Northern Italy, A Cruise on the Mediterranean, Rome and Naples, Sicily, Greece, Constantinople. Kitabın Our Young Folks Abroad: The Adventures of Four American Boys and Girls in a Journey Through Europe to Constantinople (Philadelphia, 1881) başlıklı başka bir baskısı daha vardır.

Hezekiah Butterworth, Zig-Zag Journeys in the Orient. The Adriatic to the Baltic. A journey of the Zigzag club from Vienna to the Golden Horn, The Euxine, Moscow, and St. Petersburg, Estes and Lauriat, Boston, 1881. 320, [8] s [yayıncı ilanı], metin içinde çok sayıda resim, 21.5 x 16.5 cm, yayıncısının desenli bez cildinde.
Hezekiah Butterworth'un Avrupa, Doğu, Batı, Levant, Hindistan, Avustralya ve benzeri ülkelerdeki seyahatleri aynı adla yayımlandı. Gezilerin başlığı "Zigzag" dekoratif perkalin ciltli, bu sefer Akdeniz ülkelerini dolaşıyor. Yazar, her ülke ile ilgili gözlem ve gezi notlarının yanı sıra o ülkeye özgü küçük ve çok hoş hikayeler anlatır. İstanbul, Galata, Üsküdar, Galata ve Ayasofya camii bölümü, gerçek güzelliğin iç güzellik olduğunu anlatan Elif ve Leyla masalı Türk okuyucu için özellikle ilgi çekicidir. Ağaç baskılarla dolu kitabın amacı, yazarın önsözde belirttiği gibi, Amerika Birleşik Devletleri büyükelçiliğini anlatmaktır. Doğu'daki elçiliklerde anlatılan hikayelerin çoğu, Doğu geleneklerinin karakteristik bir tadına sahiptir ve faydalı coğrafi ve tarihi bilgiler içerir. Kitaptaki hikayelerin çoğu, genç okuyucuları tanıştırmak amacıyla ünlü denizci hikayelerinden veya diğer hikaye anlatıcılarından esinlenerek yazar tarafından yazılmıştır.

W[illiam]. Y[oast]. Morgan, The Near East, Crane & Company, Topeka, 1913 (ilk ve tek baskı). [2], 246 s, başlık s önünde 1 levha (karikatür), metin dışında 5 levha (karikatür), metin dışında 1 harita, 20 x 13 cm, yayıncısının ön yüzü desenli bez cildinde. Daily News muhabiri William Yoast Morgan’ın (1866-1932) 1913 yılında Balkan ülkeleri ve İstanbul’a yaptığı gezinin izlenimleri. Constantinople, the Different (s 101-109), The Turk up Close (s 110-117), The Turk, Gentleman (s 118-126), The Harem Habit (s 127-134) ve The Problem of the Turk (s 135-146) olmak üzere İstanbul ve Osmanlı halkının 5 bölüm halinde ele alındığı kitapta İstanbul’da hepsi de azınlıklara mensup 4 bin sarrafın bulunduğu, Londra, New York gibi şehirlerin her milletten insanı barından İstanbul ile yarışamayacağı yazılmaktadır. İstanbul’da insanların ırk, renk, kıyafet veya milliyetine karşı hiçbir önyargı veya menfi yaklaşımda bulunulmadığına vurgu yapılarak İstanbul’un kozmopolit yapısı ön plana çıkarılmaktadır. İstanbul’da hükümet organları tarafından kullanılan birkaç otomobilden maada otomobil bulunmadığını veJön Türklerin sokak köpeklerini ortadan kaldırma projesinin korkunç sonuçlarını da kitaptan öğreniyoruz. Kitaptaki karikatürler Amerikalı karikatürist Albert Turner Reid (1873-1958) tarafından yapılmıştır.

Frank G[eorge]. Carpenter, The Alps, the Danube, and the Near East, Switzerland, Czechoslovakia, Austria, Hungary, Yugoslavia, Bulgaria, Rumania, Italy, Greece, Turkey, Doubleday, Page & Company, Garden City, 1924 (1. baskı). xvi, [2], 310 s, metin dışındaki levhalarda 115 fotoğraf, kapak içlerinde birer çift s harita, indeks, 23.5 x 15 cm, yayıncısının dekoratif bez cildinde. Carpenter's World Travels dizisi içinde yayınlanan bu kitap İsviçre, Çekoslovakya, Avusturya, Macaristan, Yugoslavya, Bulgaristan, Romanya, İtalya, Yunanistan ve Türkiye’yi kapsayan bir seyahatnamedir. Frank George Carpenter (1855-1924) gazeteci, gezgin, seyahat yazarı, fotoğrafçı ve öğretim görevlisiydi. Carpenter, coğrafya ders kitapları yazarı ve coğrafya üzerine öğretim görevlisiydi. Carpenter's World Travels adlı bir dizi kitap yazdı. Yazıları kültürel antropoloji ve coğrafyayı popüler hale getirdi. Kitabın Türkiye’ye ayrılan bölümlerinin başlıkları şöyledir: Constantinople (s 258-264), The New Woman in Turkey (s 265-271), Here and there in Stamboul (s 272-279), Fanatics of Islam (s 280-289), The Passing of the Sultans (s 290-297). İstanbul hakkındaki 14 fotoğraf başka hiçbir kaynakta yer almamıştır.

C. L. F. Robinson (editör), Thirty Thousand Miles in The Wanderer, Extracts from the Log Kept at Various Times by John Boit and Sam Blagden, Jr., R. H. Russell, New York, 1903. [2], 246, [2] s, çift renk başlık sayfası başlık s önündeki levhada 1 fotoğraf, metin içinde bazıları tam sayfa yüzlerce fotoğraf, 21 x 13.5 cm, yayıncısının üst kenarı yaldızlı ön yüzü desenli bez cildinde. Başka hiçbir kitapta yayınlanmayan orijinal fotoğrafları ve kolay okunan seyir günlüğü şeklindeki metni ile gayet sıradışı bir kitaptır. Müzayedelerimizde ilk defa görülmektedir.

[Anadolu kırsalında seyahatler] W[illiam]. M[itchell]. Ramsay, Impressions of Turkey During Twelve Years’ Wanderings, Hodder and Stoughton, London, 1897 (ilk ve tek baskı). xii, 296, [2] [yayıncı ilanı] s,ex-library, 20.5 x 14 cm, yayıncısının sayfalarının üst kenarı yaldızlı bez cildinde. Blackmer 1383

William Cochran, Pen and Pencil in Asia Minor or Notes from the Levant, London, William Clowes, 1887, 464 s, metin içinde yazarın suluboya resimlerinden uyarlanarak yapılmış 74 gravür, 15 fotoğraf, indeks, 23 x 14 cm, yayıncısının ön yüzü desenli bez cildinde. İzmir çevresinde ipekböceği yetiştiriciliği ve tarım. Çok nadir bir kitaptır.

Henry M[artyn]. Field, From the Lakes of Killarney to the Golden Horn, Charles Scribner’s Sons, New York, 1886 (15. baskı). vi, [7-] 355, [2] s, 21 x 13.5 cm, yayıncısının bez cildinde. 24 Mayıs 1875 tarihinde İrlanda’dan the City of Berlin isimli gemi ile yola çıkıp 24 Kasım 1875 tarihinde İstanbul’a varan Amerikalı rahip Henry Field birçok kimse gibi bu kentten ilk gördüğü anda etkilenmiş, fakat karaya ayak bastığı anda iç ve dış görünüş arasındaki farkı hemen hissetmiş Galata’nın loş, dar ve pis sokaklarını notlarına eklemiştir. Kentteki misyoner merkezlerinden bahseden Field daha sonra Abdülaziz’in tahttan indirilmesi, Doğu Sorunu ve Balkan’lardaki problemler üzerine görüşlerini yazmıştır. Bu kitap yayınlandığı dönemde çok tutulmuş ve pekçok baskı yapmıştır.

Henry M[artyn]. Field, the Greek Islands and Turkey After the War, Charles Scribner’s Sons, New York, 1888 (4. baskı). vi, [1], [9-] 228, [5] s, metin dışında 2 gravür, 3 harita, 21 x 13.5 cm, yayıncısının bez cildinde. Osmanlı-Rus Savaşı sonrası Türkiye ve Yunan Adaları. 1877 Osmanlı-Rus Savaşı’ndan sonra Türkiye, Ege Adaları ve Ortadoğu ülkelerini tekrar dolaşan Field savaşın getirdiği değişiklikleri de kitabında yansıtmaktadır. Kitapta misyonerlik çalışmalarına, savaş ve savaş sonrası barış anlaşması sürecine, İstanbul’daki Hristiyanların yaşamlarına geniş yer ayrılmıştır. Blackmer 594 (1. baskı)

Edwin de Leon ve Ellie de Leon, Thirty Years of My Life on Three Continents. With a Chapter on the Life of Women in the East by Mrs. de Leon, Ward and Downey, London, 1890. 2 cilt: viii, 327 s, 1 gravür ; viii, 362 s, sayfaları açılmamış durumda, 23 x 14.5 cm, yayıncısının bez ciltlerinde. Edwin de Leon (1828-1891) was a Confederate diplomat, writer, and journalist. 2. cildin vi. bölümünden sonrası (s 122-362) yazarın Türkiye seyahatnamesine ayrılmıştır. Bu bölümlerde İstanbul’un çeşitli semtleri (Pera, Beşiktaş, Tarabya, Büyükdere), diplomatik erkân, Sultan Abdülhamid, Hobart Paşa, Artin Dadyan Paşa, Avrupa sosyetesi, Mısır Hidivi’nin haremi, Bursa, Uludağ ve Çekirge kaplıcaları gibi konular işlenmektedir. Weber, Blackmer ve Atabey’de yok.

[‘Büyük’ yazarların kaleminden Türkiye ve Balkan ülkeleri] Esther Singleton (editör), Turkey and the Balkan States as Described by Great Writers, Dodd, Mead and Company, New York, 1908. xii, 336 s, başlık s önünde 1 levha (fotoğraf), metin dışında 39 levha (fotoğraf), 21.5 x 14.5 cm, yayıncısın desenli bez cildinde.

[Bir İngiliz kontunun Türk ve Yunan sularındaki serüvenleri] [George William Frederick Howard] Earl of Carlisle, Diary in Turkish and Greek Waters, Hickling, Swan, and Brown, Boston, 1855. xviii, 299 s, başlık önünde pelür kağıdı ile korunmuş 1 levha, metin dışında 6 levha, metin içinde tahta baskı gravürler, 19.5 x 11.5 cm, modern bez cildinde.

[Osmanlı kadınını tanımak için hazine kadar değerli bir kitap] Lucy Mary Jane Garnett, the Women of Turkey and their Folk-Lore, David Nutt, London, 1890. 2 cilt. Cilt I: Christian Women ; Cilt II: the Jewish and Moslem Women. lxxviii, 382, [2] s, 1 renkli katlanır harita ; xvi, 616, [2] s, 24 x 15 cm, sayfa kenarları altın yaldızlı modern deri ciltlerinde. Blackmer 648

Fanny Janet (Sandison) Lady Blunt, The People of Turkey Twenty Years' Residence among Bulgarians, Greeks, Albanians, Turks, and Armenians. By a consul's daughter and wife. Edited by Stanley Lane Poole, John Murray, London 1878 (1. baskı). 2 cilt: xxxi, 288, 32 [yayıncı katalogu] s; x, 352 s, 21 x 13.5 cm, yayıncısının desenli bez ciltlerinde.

W[ill]. S[eymour]. Monroe, Turkey and the Turks. An Account of the Lands, the Peoples, and the Institutions of the Ottoman Empire, L. C. Page and Company, Boston, MDCCCCVII [1907] (1. baskı). xvi, 340 s, başlık s önünde pelür kağıdı ile korunmuş 1 levha, metin dışında 47 levha, indeks, 21 x 14.5 cm, yayıncısının desenli bez cildinde. W. S. Monroe (1863-1939) gezi ve araştırmalarını birleştirerek yazdığı kitabın büyük kısmında örf ve âdetler, yaşam tarzları, karakterler, giyimler, kadın hakları, sosyal kurumlar, din ve eğitim sistemleri, tarım ve ticaret, kendi aralarındaki ve diğer halklarla ilişkileri ile imparatorluğu oluşturan halklar, ayrıntılı bir biçimde anlatılmıştır. Yazar, teokratik bir yönetimi olan Osmanlılar’ın yaşamında Kur’an’ın ve dinsel öğelerin önemini irdeler. Kitapta İstanbul’un tarihî binalarına, karakteristik semtlerine, insan ve sokak manzaralarına, pazarlar, hamamlar, hanlar, çeşmeler, camiler ve dervişlere de yer ayrılmıştır. Dönemin Padişahı II. Abdülhamid ve hareminin, sarayların, köşklerin ve Bab-ı Ali’nin incelendiği bölüm oldukça ilgi çekicidir. 48 fotoğrafla zenginleştirilen eserin sonundaki ekte Türkiye’yi ziyaret edecekler için hazırlanmış bir rehber bulunmaktadır.

[Yüzyılın başında İstanbul ve Osmanlı İmparatorluğu] Richard Davey, the Sultan and His Subjects, E. P. Dutton & Co, New York, 1897 (1. baskı). 2 cilt: xvi, 364 s, başlık s önünde pelür kağıdıile korunmuş 1 levha ; vi, 371 s, başlık s önünde 1 katlanır panorama, metin dışında 1 levha, 1 katlanır harita, indeks, 23 x 14.5 cm, yayıncısının desenli bez ciltlerinde.
II. Abdülhamid Türkiye’sinin çok renkli ve ayrıntılı bir tablosu.

W[elbore]. St. Clair-Baddeley, Travel-Tide, Sampson Low, Marston, Searle & Rivington Limited, London 1889. ix, [1], 270 s, indeks, ex-library, 21.5 x 14 cm, yayıncısının desenli bez cildinde.

[Türk hareminde bir İngiliz] Grace Ellison, An Englishwoman in a Turkish Harem, McBride, Nast & Company, New York, 1915. xxii, [2], 215, [1] s, 19 x 12.5 cm, yayıncısının bez cildinde. 1922 yılında Cumhuriyet Türkiyesi’nin Ankara’sına gelen ilk İngiliz Grace Ellison’dur. Yaşadığı dönemin önde gelen ve başarılı yazarı olan Grace Ellison günümüzde ekseriyetle Batılı okurlar tarafından bilinmemekte ve Türk okurunca tanınmamakta, hayatının detayları hakkında çok az şey bilinmektedir. Grace Ellison eserini kendisine Melek Hanım adında bir Türk tarafından gönderilen bilgilerin ışığında yazmıştır. Kitapta Prenses Ayşe'nin başından geçen olaylar anlatılırken aslında büyük bir ihtişam içerisinde ömür sürmekte olan hanım sultanların, prenseslerin dışarıdan bakıldığında göz kamaştıran, kıskançlık uyandıran hayatlarının aslında "mahkûmiyet"ten farkı olmadığını gözler önüne serilir. Bu eser İngilizlerin gözüyle harem hayatını anlatan eserlerin en popülerlerinden biri olarak gösterilir. Bu kitap Bir İngiliz Kadını Gözüyle Kuva-i Milliye Ankarası ve Ankara’da Bir İngiliz Kadını adıyla iki farklı Türkçe baskı yapmıştır.

Annie Jane [Tennant] Harvey, Turkish Harems & Circassian Homes, Hurst & Blackett, London, 1871 (ilk ve tek baskı). Başlık s önünde 1 renkli taşbaskı levha, renkli taşbaskı levhadan oluşan başlık s, x, 307 s, 21.5 x 13 cm, döneminin yan sayfaları ve kapakları ebrulu, sırtı tümsekli deri (yenilenmiş) cildinde.
Bu eserin Türkische Harems & Circassische Heimath (Leipzig, 1872) başlıklı Almanca baskısı da yapılmıştır.
Blackmer 791

[Peçenin ardındaki şark kadınları] M. E. Hume-Griffith, Behind the Veil in Persia and Turkish Arabia: An Account of an Englishwomen’s Eight Years’ Residence amongst the Women of the East, Seeley, London, 1909. xiv, [1], [17-] 336 s, 1 katlanır renkli harita, 16 s yayıncı katalogu, metin dışında 37 levha, 22.5 x 14 cm, yan sayfaları ebrulu lüks deri cildinde.

[Mary Esmé Gwendoline Grogan] Scott-Stevenson, On Summer Seas (Including the Mediterranean, the Aegean, the Ionian, the Adriatic, and the Euxine, and a Voyage down the Danube), Chapman and Hall, London, 1883. xi, 408, 32 s, 1 katlanır harita, ex-library, 22.5 x 14.5 cm, bez cildinde. Yazarın Our Home in Cyprus (London, 1880) ve Our Ride Through Asia Minor (London, 1881) başlıklı 2 seyahatnamesi daha vardır. Sunmakta olduğumuz kitap yazarın en az bilinen eseri olup müzayedelerimizde ilk defa görülmektedir. İzmir, Efes, Atina, Korfu, Venedik, Viyana, Budapeşte, Rusçuk, İstanbul, Bursa, Yafa, Kudüs, Şam ve Ballbek. Weber, Blackmer ve Atabey’de yok.

Felix J[ohn]. Koch, Little Journeys to the Balkans European Turkey and Greece, A. Flanagan Company, Chicago, 1905. 2 bölüm birarada: 112, [4] s, 1 renkli harita, metin içinde birçok fotoğraf, metin sonunda 1 nota; 90, [4] s, 1 renkli harita, metin içinde birçok fotoğraf, metin sonunda 1 nota, 19.5 x 14 cm, yayıncısının desenli bez cildinde. Edited by Mariasn M. George. 1. bölüm: A Little Journey to the Balkans and European Turkey; 2. bölüm: A Little Journey to Greece. Osmanlı’nın hüküm sürdüğü Balkan ülkelerini ve Yunanistan’ı konu alan nadir bir seyahatname. Kitaptaki herbiri birer belge niteliğinde olan fotoğraflar başka hiçbir kaynakta yer almamıştır. Kitabın yazarı F. J. Koch (1882-1933) American Geographical Society’nin üyesiydi. Little Journeys dizisi içinde başka seyahat kitapları da yazmıştır.

Charles Warren Stoddard; A Cruise Under the Crescent From Suez to San Marco, Rand McNally & Company, Chicago and New York, 1898 (1. baskı). 358 s, ex-library (ön kapak içinde 1 etiket), 21 x 13.5 cm, yayıncısının desenli bez cildinde. Black and white illustrations by Oz-illustrator William. Wallace Denslow throughout, with his trademark sea-horse to front pastedown illustration. Amerikalı seyyah Stoddard’ın Mısır’ın Port Said limanından başlayarak Kudüs, Şam, Beyrut ve Anadolu kıyılarıda yaptığı deniz seyahatinin izlenimleri. W.W. Denslow tarafından karakalem tekniği ile çizilmiş resimler bulunan kitapta yazar, İstanbul, Boğaziçi, Sultan camiye giderken, Adalar gibi başlıklar altında İstanbul izlenimlerini oldukça hoş bir üslupta anlatmıştır. Hilal ve cami motifli cildi kitapa değer katmaktadır.

Stanwood Cobb, The Real Turk, The Pilgrim Press, Boston, New York, Chicago. 1914 (ilk ve tek baskı). xv, 301 s, başlık s önünde pelür kağıdı ile korunmuş 1 levha (yazarın portresi), metin dışında 19 levha, 21 x 14.5 cm, yayıncısının dekoratif bez cildinde. Harvard Üniversitesi’nde tarih ve din felsefesi eğitimi alan Stanwood Cobb, İstanbul Robert Koleji’nde çalıştı. Amerikalıların Türklere ve İslamiyet’e sempatiyle bakmasını sağlayan kitapta Türkiye’de yaşadıklarını, tecrübelerini ve gözlemlerini kaleme alır. Jön Türk Partisi’nin doğuşuna ve Abdülhamid’in düşüşüne tanıklık eden bir dönemde Türkiye’de olaylarla dolu üç yıl geçirme fırsatına sahip olur. Cobb kitabının önsözünde, bir ırkın geleceğiyle ilgili yeterli bir fikir oluşturabilmek için kişinin o ırk üzerinde bizzat çalışmış ve o milletin ruhuna aşina olması gerekir diye yazar. Cobb, Türk insanının imkanlarını incelemek ve birlikte yaşadığı ırklarla -Rum, Yahudi, Ermeni ve Bulgar- karşılaştırmak için mükemmel olanaklara sahip olduğunu söylemektedir. Bu kitap Gerçek Türkler (İstanbul, 2006) başlığıyla Türkçe olarak da yayınlamıştır.

Charles McCormick Reeve, How We Went and What We Saw: A Flying Trip through Egypt, Syria, and the Ægean Islands, G. P. Putnam's, New York, London, 1891. vii, 397 s, ön kapak içinde 1 ex-libris etiketi, 22.5 x 15 cm, sayfalarının üst kenarlı altın yaldızlı, ön kapağı altın yaldızlı desenli karton cildinde.

Adelaide J. Hall, Two Travelers in Europe: a Unique Story Told By One of Them. What They Saw And How They Lived While Traveling Among the Half-Civilized People of Morocco, The Peasants of Italy and France, as Well as the Educated Classes of Spain, Greece, and Other Countries, Hampten Publishing Co., Springfield, Mass., 1898. xvi, 510 s, başlık s önünde 1 levha, baştan sona resimli, 25 x 18 cm, yayıncısının dekoratif bez cildinde.

Mary S. Allen, From West to East or The Old World As I Saw It Being a description of a Journey from California to the Holy Land and Egypt by the way of England, France, Switzerland and Italy, Free Methodist Publishing House, Chicago, 1898 (1. baskı). 114 s, başlık s önünde pelür kağıdı ile korunmuş 1 levha, metin dışında 9 levha, 17.5 x 11.5 cm, yayıncısının desenli bez cildinde.

David Brewer Eddy, What Next in Turkey. Glimpses of the American Board’s Work in the Near East, The American Board, Boston, 1913. x, 191 s, başlık s önünde pelür kağıdı ile korunmuş 1 levha, metin içinde 2 harita, metin dışında 3 levhada 11 fotoğraf, 19.5 x 12.5 cm, yayıncısının bez cildinde. David Brewer Eddy (1877-?) Prudential Committee of the American Board örgütünün Türkiye’de görevli misyoneridir. Kitabın ilk iki bölümü Türkiye’deki mevcut durumu, hakim dinler olarak İslamiyet ve Hristiyanlığın durumunu ele almaktadır. 3. bölüm 1819 yılından 1913 yılına kadar American Board’ın Anadolu’daki faaliyetlerinin genel bir tarihçesidir. 4. bölüm American Board’ın Anadolu ve Balkanlardaki (özellikle Makedonya, Arnavutluk ve Bulgaristan) faaliyetlerine ayrılmıştır. 5. bölüm Ermeniler üzerinde yoğunlaşan misyonerlik çalışmalarını anlatmaktadır. 6. ve 7. bölümler Türkiye’de kadının konumuna ve American Board’un kadınlar üzerindeki faaliyetlerini ele almaktadır.

[James] M[onroe] Buckley, Travels in Three Continents Europe, Africa, Asia, Hunt & Eaton, New York; Cranston & Curst, Cincinnati, MDCCCXCV [1895]. xviii, 614 s, metin içinde 85 levha, fotogravür, resim, 24 x 16 cm, sayfalarının üst tarafı yaldızlı, yayıncısının desenli bez cildinde.
James Monroe Buckley (1836-1920)
21 Kasım 1888’de Amherst Koleji öğrencilerinden biriyle New York’tan yola çıkan yazarın Londra, Paris, İspanya, Fas, Cezayir, Marsilya, İtalya, Mısır, Kudüs, Ürdün, Filistin, Suriye, Beyrut, Kıbrıs, Ege Adaları, İzmir, Efes, Atina, İstanbul, Doğu Rumeli, Bulgaristan, Sırbistan, Macaristan, Viyana, Paris, New York güzergahını içeren seyehatnamesi. İstanbul’a geniş yer ayrılan kitapta gezilen yerlerin özellikleri ve halkları hakkında bilgiler verilmiştir. Yazar, gözlemlerini anekdotlarla süslemiş, resimlerle desteklemiştir. Eser, 19. yüzyılın sonlarında Osmanlı İmparatorluğu’nu diğer ülkelerle karşılaştırmalı olarak kavramak açısından ilginç verilerle doludur.

Edgar M. Condit, Two Years in Three Continents: Experiences, Impressions and Observations of Two American Abroad, Fleming H. Revell Company, Chicago, New York, Toronto, London, Edinburgh, 1904. 626 s, metin dışında 16 levha, indeks, yazarından ithaf imzalı (kitabın içinde yazı var), 23 x 14.5 cm, yayıncısının sırtı ay-yıldızlı dekoratif cildinde.
XXV. Cities of the Turk – Smyrna and Constantinople (s 301-313) ve XXVI. Home of the Sultan and His Repulsive Environment (s 314-326) başlıklı iki bölümde İstanbul ve İzmir anlatılmaktadır.

[Balkan Savaşı ve savaşın acıları] B[ernard]. Granville Baker, the Passing of the Turkish Empire in Europe, Seeley, Service and Co. Ltd., London, 1913. 335 s, 16 s. yayıncının ilanı, metin dışında 34 levha, 23 x 15 cm, yayıncısının bez cildinde. Granville Baker (1870-1957) Balkan Savaşı sırasında (1912-13), çökmekte olan Osmanlı İmparatorluğu’nu ziyaret eder. Almanya, Polonya ve Romanya üzerinden İstanbul’a gelen yazar, bu eserinde tarihe göndermeler yaparak Balkan Savaşı’nın panoramasını çizmektedir. Eserinde İmparatorluğun sıkıntılarını, Balkan Savaşı mültecilerini, gazilerini, Osmanlı bahriyesini, ordusunu ve yaralıların durumunu inceler. Kitabın diğer bölümlerinde Türklerin kökenlerini, edebiyatını, İstanbul’daki camileri ve eski eserleri anlatır. Baker, Osmanlı devletinin kuruluşundan Balkan Savaşına dek Osmanlı tarihini ele aldıktan sonra, yeni bağımsızlığa kavuşmuş bir Balkan devleti olan Yunanlıları tanıtır. Kökenlerini, Osmanlı egemenliği altındaki durumlarını, kiliselerini, ticaret hayatlarını inceler. Eserinde diğer Balkan halklarını ve Ermenileri de konu eden Baker, savaşın bitmesi üzerine ülkesine döner. Bu yolculuğun konu edildiği son bölümde, Osmanlı İmparatorluğu’nun son durumu ve halkın savaş hakkındaki düşüncelerine yer verilmiştir.

J[ohn]. P[atrick]. Barry, At the Gates of the East: A Book of Travel Among Historic Wonderlands, Longmans, Green, and Co., London, 1906. xvi, [2], 261 s, metin dışındaki levhalarda 33 fotoğraf, 23 x 14.5 cm, bez cildinde. İrlanda seyyahın Atina, İstanbul, Kahire, Güney Yunanistan, Doğu Adriyatik, Karadağ ve Bosna seyahatnamesi. Kitapta Balkan ülkelerindeki Türk varlığı hakkında önemli bilgiler verilir. İstanbul’a ayrılan iki bölümde sokak köpekleri uzun uzun anlatılır.

W[illia]m. Burckhardt Barker, The Birthland of St. Paul. Cilicia: Its Former History and Present State, With an Account of the Idolatrous Worship Prevailing There Previous to the Introduction of Christianity. Edited by Wm. Francis Ainsworth, Richard Griffin, London and Glasgow, [c 1853] (1. baskı ?). xiv, 394 s, başlık s önünde pelür kağıdı ile korunmuş 1 gravür, metin içinde resimler, metin dışında 1 katlanır harita, indeks, ex-library, 22 x 14 cm, döneminin yan sayfaları ve sayfa kenarları ebrulu, sırtı tümsekli deri cildinde. Weber, Blackmer ve Atabey’de yok, farklı başlıklı baskı: Blackmer 78, Atabey 61

H[ester]. D[onaldson]. Jenkins, Behind Turkish Lattices, Collins’ Clear-Type Press, London & Glasgow, tarihsiz [c 1920]. 222 s, künye sayfası önünde 1 resim, metin dışında 6 resim, 16 x 10 cm, yayıncısının bez cildinde. Kafeslerin ardındaki Türk kadını. 1. baskısı 1911 yılında yapılan kitabın 1920’li yılların başında tarih belirtilmeden yapılan minyatür boyutlu baskısı. Hester Donaldson Jenkins (1869-1941), 1900-1909 arasında Üsküdar Amerikan kolejinde öğretmendi. Kitabında 2. Meşrutiyet ile gelen yeni dönemde İstanbul’da eğitim verdiği öğrenciler ve aileleri üzerinde yaptığı gözlemlere yer verir, tipik bir Müslüman kadının yaşam şekillerinden kesitler sunar. Eğitim sistemi, evlilik, poligami, boşanma gibi konulara girerek Batılıların Osmanlı üzerindeki yanlış algılarını düzeltmeye çalışır. Jenkins, kızların okul hayatı, aile içinde kadın, Türk evleri, sokakta ve alışverişte Türk kadınları gibi konulara girerek Türk kadının aile içindeki ve sosyal yaşamdaki konumunu anlatır. Pargalı İbrahim Paşa’yı incelediği Grand Vizir of Suleiman the Magnificent (New York, 1911) ve Üsküdar Amerikan Kız Koleji ile kolejin önemli eğitimcilerinden Mary Mills Patrick’i anlattığı An Educational Ambassador to the Near East. the Story of Mary Mills Patrick and an American College in the Orient (New York, 1925) isimli iki kitabı daha vardır.

Robert Jasper More, Under the Balkans. Notes of a Visit to the District of Philippopolis in 1876, Henry S. King & Co., London, 1877 (1. baskı). xii, 272, [32] [yayıncı katalogu] s, başlık s önünde pelür kağıdı ile korunmuş 1 tahta baskı levha, metin içinde 6 resim, 1 harita, 1 katlanır tablo, ex-library, 19.5 x 12 cm, yayıncısının desenli bez cildinde. 1876’da Bulgaristan’ı, 1877’de Türkiye’yi gezen yazar, gözlemlerini aktarırken İngiliz arkeologu ve diplomatı Sir Austen Henry Layard ve İngiliz diplomatı Mr. Baring’in verdiği bilgilerden yararlanmıştır. Yazar, Bulgar halkını, ticaret ve tarımsal faaliyetlerini, eğitim ve yönetim sistemlerini, dini kurumlarını ve ülkedeki Amerikan misyonlarını incelemiş, 1876 Bulgar ayaklanmasına, Hafız Paşa’nın komutasındaki ordu ile başıbozukların ayaklanmayı bastırmasına tanık olmuştur. More, kitabın sonunda, metinde geçen Türkçe kelimelerin İngilizce karşılıklarını ve Filibe kentine yapılan diplomatik tayinleri vermiştir. Eser, Bulgaristan’daki Türk azınlık hakkında verilen bilgiler açısından da önemli bir kaynaktır.
Robert Jasper More (1836-1903) Avam Kamarası'nda 1865 ve 1903 yılları arasında iki dönem görev yapan İngiliz toprak sahibi, avukat ve Liberal siyasetçiydi. Bu eserin 1992 tarihli Bulgarca baskısı yapılmıştır.
Weber I/771

[Çok nadir bir Ortadoğu seyahatnamesi] George Fisk, A Pastor’s Memorial of Egypt, the Red Sea, the Wildernesses of Sin and Paran, Mount Sinai, Jerusalem, and other Principal Localities of the Holy Land ; with brief notes of a route through France, Rome, Naples, Constantinople, and up the Danube, Seeley, Burnside, and Seeley, London, 1847 (4. baskı). 1 gravürlü ekstra künye sayfası, vii, [1], 485, [2] s, metin dışında 3 gravür, 18.5 x 12 cm, sayfa kenarları altın yaldızlı, kapakları desenli deri cildinde. Kitabın ilk baskısı 1843 tarihlidir. Kitabın bazı baskıları A memorial of Egypt, the Red Sea, the wildernesses of Sin and Paran, Mount Sinai, Jerusalem, and other principal localities of the Holy Land, visited in 1842 başlığı ile basılmıştır. George Fisk 1842 yılında 8 ay süreyle bölgeyi dolaştı. Kitabın büyük bir bölümünü Kutsal Topraklar’daki izlenimlerine ayıran Fisk dönüş yolunda Kıbrıs, Rodos, İzmir üzerinden İstanbul’a gelmiş, gezinin bu bölümünü de etraflıca anlatmıştır. Blackmer 595 (2. baskı)

Henry Teonge (metin yazarı), G. E. Manwaring (editör), The Diary of Henry Teonge. Chaplin on Board H.M.'s Ships Assistance, Bristol, and Royal Oak 1675-1679, Harper & Brothers, New York and London, 1927. x, 318, [1] s, metin dışında 8 levha, 22 x 14 cm, yayıncısının bez cildinde.

William Lithgow, the Total Discourse of the Rare Adventures & Painefull Peregrinations of Long Nineteene Yeares Travayles from Scotland to the Most Famous Kingdomes in Europe, Asia and Affrica, James MacLehose and Sons, Glasgow, MCMVI [1906]. xxvi, 449 s, başlık s önünde 1 gravür faksimilesi levha, metin dışında 11 levha (1’i katlanır, çoğu gravür faksimilesi), indeks, 23 x 15 cm, sırtı karton, ön yüzü armalı bez cildinde. Sayfalarının üst tarafı altın yaldızlı, diğer kenarları kesilmemiş durumda. El yapımı filigranlı kağıda sadece 100 adet yapılan baskının 72 №’lusu.

[Saraylardan zindanlara düşen bir elçilik görevlisinin hatıraları] A[lbert]. H[erny]. Wratislaw (editör) Adventures of Baron Wenceslaw Wratislaw of Mitrowitz, What He Saw in the Turkish Metropolis, Constantinople; Experienced in his Captivity; and after his happy Return to his Country, Committed to Writing in the Year of our Lord 1599. Literally translated from the Original Bohemian by A. H. Wratislaw, London, Bell and Daldy, 1862. xliv, 211, [32] s, ex-library, 19.5 x 13 cm, yayıncısının bez cildinde. Blackmer 1844