H[orootune]. S[tephanos]. Jenanyan, Harutune or Lights and Shadows in the Orient,
W. Briggs, Toronto, 1898. xii, [13-] 304 s, metin içinde birçok fotoğraf, 20 x 13 cm, bez
cildinde.
Anadolu Ermenileri üzerine Kanada basımı çok nadir bir kitap...
Horootune Stephanos Jenanyan (1858-1907) Protestan Bakan ve Philadelphia’nın ilk Ermeni
Papazıdır. Maraş-Tarsus bölgesinden gelmektedir. Jenanyan, anavatanında birçok dini
okullar kurmuş, Ortadoğu’da Protestanlık üzerine çeşitli faaliyetlerde bulunmuş ve konuyla
ilgili kitaplar yazmıştır. 1887’de İlahiyat Fakültesinden mezun olduktan sonra Presbiteryan
Klisesinde görev yapmış olan Jenanyan, Tarsus’da St. Paul’s Enstitüsünün kurulmasına öncülük
etmiştir. 1897’de Philadelphia’ya yerleşen Jenanyan Amerikan halkını bilgilendirmek
ve onlara gerçekleri anlatmak adına seyahatlere çıkıp “The Suffering Armenians” yani “Acı
çeken Ermeniler” başlıklı dini konuşmalar yapmış ve Ermenilerin anavatanlarında yaşadıkları
olaylara dikkat çekmeye çalışmıştır. Maraş doğumlu olan Jenanyan, müzayedeye sunduğumuz
eserinde büyükbabasından başlayarak ailesinin ve kendisinin başından geçen olayları anlatır.
Özellikle, Tarsus, Maraş, Adana, Sivas, Konya gibi merkezlerde yaşadıkları gayet ilginç
ve detaylıdır. Kitaba eklenen fotoğrafların çoğu birer belge niteliğindedir. Bu eser Kanada’da
basılmış çok nadir bir kitaptır. Müzayedelerimizde ilk defa görülmektedir.