DICTIONNAIRE ABREGE FRANÇAIS - TURC OU HAZİNE-İ LUGAT Artin Hindoglu, Vienne, 1831. 562 s. Osmanlı İmparatorluğu’nun Avrupa, Yakın-Doğu ve Akdeniz’de çok geniş bir coğrafya’ya hükmetmesi ve dünyanın belli başlı kara ve deniz
ticaret yollarını denetimi altında bulundurması, Avrupalıları Osmanlı dili ve kültürü ile sistemli bir biçimde ilgilenmeye zorlamıştır. Nitekim, 1600’lü yılların başından itibaren, Avrupa’da Türk dili üzerine çalışmalar yayınlanmağa başlar. Çünkü imparatorluğun hemen her tarafında
halkın konuşup yazdığı dil Türkçedir. Ayrıca, edebiyat, tarih ve coğrafya alanlarında da Türkçe yazılmış ve basılmış kıymetli eserlerin çoğalması, Avrupalı oryantalistlerin dikkatini Türkçe üzerine çekmiştir. Kütahyalı bir Osmanlı Ermenisi olan Artin Hindoğlu’nun (1780-1840) bu Türkçe
sözlüğü, böylesine önemli bir ihtiyacı karşılamak üzere kaleme alınmıştır. Kütahya’daki Ermenilerin anadili Kayseri’dekiler gibi Türkçe olduğu için Hindoğlu’nun da Türkçesi oldukça kuvvetli idi. Türkçe’ye emek veren ilk dilcilerden biri olan Artin Hindoğlu’nun Müzayedeye sunduğumuz
bu eseri, kapsamı, yöntemi ve işlevi bakımından kendi türünün ilk örneklerinden birini teşkil eder.