77.MÜZAYEDE KİTAP ve GRAVÜR

[Adrienne Piazzi] Leïla Hanoum, A Tragedy in the Imperial Harem at Constantinople, William S. Gottsberger, New York, 1883. v, 299, [12] s, 16.5 x 11.5 cm, yayıncısının bez cildinde. Fransızca’dan çeviren: R. E. Colston. Kitabın orijinali Un Drame à Constantinople (Paris, 1879) başlığı ile Fransızca olarak basılmıştır. Adrienne Piazzi (1854-?) Abdülaziz’in şüpheli ölümü gibi İstanbul’da yaşadığı dönemde gerçekleşen bazı tarihi olayları roman formatında kitaplaştırmıştır. Müzayedede son derece nadir bulunan Amerikan baskısı sunulmaktadır. 19. yüzyıldan Birinci Dünya Savaşına kadar Fransız edebiyatı ya da Fransızca edebiyat içinde Osmanlı kadınlarını konu edinen anlatılar çok fazladır. Bu yapıtlar çoğu zaman ustaca yapılmış edebî kurnazlıklar sayesinde kendilerini Doğulu gibi gösteren yazar adları alan Avrupalı kadınlar tarafından yazılmıştır. Leyla Hanım’ın durumu da böyledir, o da kendisini Osmanlı kadını gibi gösteren bir yazar adı almıştır. O halde aslında Leyla Hanım kimdir? Jules Lermina tarafından yönetilen Boulanger kitabevinde 1885 yılında yayınlanan Çağdaş Fransa’nın resimli evrensel biyografi ve bibliyografi sözlüğü onu şu sözcüklerle tanımlıyor: “Adrienne Piazzi, Madam Marie Delcambre’ın kızı, 1854’de doğmuş bir edebiyatçı. Küçük yaşta İstanbul’a gitmiş orada dil öğrenimi yapmıştır. On beş yaşında Leyla Hanım takma adıyla Des Nouvelles Turques (Türk öyküleri) yazmış, bunlar La Turquie (Türkiye) gazetesinde yayınlanmıştır. 19 Yaşında M. Carlo Piazzi adlı İtalyan bir deniz subayı ile evlenmiş ve iki yıl Napoli’de yaşamış, daha sonra 1879’da Paris’e yerleşmiştir...”